Hottentot kültivarı, fotoğraf: gardenersworld.com
Özellikleri
İnsanların çalışmalarıyla farklılaşmış bir kültivardır. Doğal esas türünün ana vatanı Güney Afrika Cape bölgesinin batısında dağların güney yamaçlarıdır.
Dikkat: Kediler ve köpekler için Crassula marnieriana ve tüm kültivarları toksik etkiye sahiptir.
Crassula marnieriana küçük yapılı, toprak uyumsuzluğu çok yüksek, hassas bir sukulenttir. İncecik dallarında kapkalın etli yaprakları birbirlerine bitişik gibi gelişir. Bu yüzden ince dalı pek göze çarpmaz. Ağır yapraklarıyla dimdik duramayan dallar en fazla 20cm kadar uzar. Genelde daha kısa olarak yan dallar verip çevreye yayılır. Kış aylarında beyaz çiçekler açar.
Gelişimi yavaştır. Dış mekanda açık havada daha iyi gelişir. Yalnız, yağış almayacağı korunaklı yerlerde tutmalısınız. Çünkü hassas dalları dolu yağışlarında hemen kırılır. Tüm dallar paramparça etrafa saçılır. Evlerde, kapalı mekanlarda mutlaka uzun süre direkt güneş alacağı ve çok da havadar olan pencere kenarlarında tutmalısınız.
Diğer sukulentlere göre daha fazla gece esintisi ister. Çünkü Crassula marnieriana yaprakları koruyucu bir tabaka ile kaplıdır. Bu da daha fazla esinti almasını gerektirir. Sıcak yaz aylarında gelişimi daha da yavaşlar. Gece sıcaklığına göre genellikle tamamen durur. Ama karasal iklim olan yerlerde yaz boyunca gelişimi durmaz. Kışın don olaylarının pek olmadığı güney kıyı kesimlerinde ise yaz aylarındaki duraksamayı kış gelişimiyle telafi eder.
Kış soğuklarına dayanıklılığı genel anlamda en fazla -2C dereceye kadardır. Kuzeyli rüzgarları direkt almazsa -7C dereceye kadar sorun olmaz.
Yetiştirme, bakım
Crassula marnieriana günde en az 4 saat kesintisiz direkt güneş ister. Sadece sıcak yaz aylarında tam öğle saatlerinin dimdik tepe güneşini direkt almamalıdır.
Crassula marnieriana Fotoğraf: Wikipedia
Toprağını doğru hallederseniz (⇒ bknz) sulamaktan korkmayın. Yanlış yaparsanız sulamasanız bile o toprak Crassula marnieriana’yı her an çürütebilir. Veya küçük saksılarda sadece maki süprüntüsü toprağı tek başına dört dörtlük uygun olacaktır.
Küçük ve derinliği az olan saksılarda yetiştirin. Mesela 3 dal için 6-7cm çapında mini bir saksı yeterli.
Yaz kış aynı şekilde toprak kupkuru oldukça sulayın. Daha fazla ihmal edilebilir. En iyi gelişim zamanları ilkbahar ve sonbahardır. O günlerde fazla susuz bırakmamaya çalışın.
Üretimi
Crassula marnieriana yan sürgünlerini ayırmakla ve uzun dallarını iki üç parçaya bölmekle üretilir. Özel bir şeyler yapmak gerekmez. Sadece dal parçalarını kesik yerleri iyice kuruması için 5-6 gün açıkta bekletin. Sonra dip taraflarını hafifçe toprağa gömmek yeter. Bundan sonra sanki köklüymüş gibi normal bakıma devam edin.
Crassula marnieriana almıştım kurudu. İlk başlarda sabah güneşine balkona koydum. Kötüler gibi oldu. Sonra Gölgeye aldım ama kurtaramadım. Sulamasiını kurudukça yaptım. Toprağı da kaktüs toprağı. Acaba nerede hata yapmış olabilirim?
***
Yeni almışsınız. Balkona koymuşsunuz. Ama o bitki Konya’nın fazla serin olan gece havasına ani ve hazırlıksız yakalanınca köklerden başlayarak ölmüş. Böyle durumlarda bitkiyi dışarı koymadan önce toprağının adam akıllı kupkuru olması gerekiyor. Ancak bu şartla ani şok etkisi öldürücü olmaz. Ayrıca kaktüs topraklarına boş yere para vermenize hiç gerek yok. Tamamıyla para tuzağı ticari zeka ürünü.
Ben Crassula marnieriana çiçeğime iç mekanda bakıyorum. Yeri gayet havadar fakat güneşi pek görmüyor. Bir sene boyunca bir şeyi yoktu. Son aylarda iki dalı kurudu. Şimdiyse diğer iki dalı alttan kurumaya başlamış ama üstleri çok taze. Verdiğiniz bilgilere göre doğru bakmamışım. Peki kurumaya başlayan çiçeğim için şu aşamada ne yapabilirim?
***
Bu tür için yazı içinde günde en az 4 saat direkt güneşe ihtiyacı var demişim ama son yıllarda kendi yetiştirmemde anladım ki öyle bir şey yok. Direkt güneş şart değil. Gündüz boyunca kuvvetli gün ışığı alması lazım. Daha önemlisi 7/24 sürekli hava akımlarıdır. Toprağın kimyasal özelliklerine karşı gördüğüm bildiğim en hassas türlerden biri. Toprak altı kısımları bu yüzden çürür gider. Toprak dışı kısımları hayatta kalır ve toprağa kök göndermeye çalışırlar. Bu çabası toprağın uygunsuzluğu yüzünden işe yaramazsa zamanla onlar da ölür gider. Toprağını yarı yarıya iri taneli (2-3mm) temiz dere kumu ile karıştırın. Küçük saksı kullanın. Saksı suyu sünger gibi emen eski tip basit ve kalitesiz terakota saksı olursa çok daha iyi.
Bu ve buna benzeyen irili yapraklı bir kaç tür var elimde hepsini aynı saksıda yetiştire bilir miyim acaba?
***
Gelişim özelliklerini bilmiyorsanız iyi olmayabilir. Yani mesela bazıları çok hızlı büyürken bazıları son derece yavaş kalır ve hızlıca çoğalıp duranın yanında gözden kaybolur, boğulur gider.
Crassula çiçek açar mı?
***
Evet, elbette çiçek açarlar. Bu sayfada konu olan türün çiçekleri çok küçük ve çok gösterişsizdir. Çiçekleri için değil kendi güzelliği için makbuldür.
Arı gibi bir böcek türü yuva yapmış köküne nasıl kurtarabilirim ben çiçeğimi?
***
Onların hiçbir zararı yok. Birkaç böcek ölüsü gömüyor, onların üzerine yumurtalarını bırakıyorlar. Yumurtalardan çıkan larvalar böcek ölüleriyle besleniyor. Yeterince büyüdüklerinde başkalaşım geçirir, kanatlanır, uçar giderler. Bir daha dönmezler. Toprakta kalan ölü böcek kalıntıları ise toprağa kitin maddesi kazandırır. Bitkilerin bağışıklık sistemi için gereken bir maddedir.