Pachystachys lutea

Kandil çiçeği (Pachystachys lutea)

Genel özellikleri

Kandil çiçeği veya sarı karides çiçeği Acanthaceae (Ayıpençesigiller) familyasının Pachystachys cinsindendir. Bilimsel adı P. lutea. Anavatanı güney Amerika kıtasında Peru’dan kuzeye El-Salvador’a kadar düşük rakım bölgelerdir. Doğal ortamında 60cm ile 2m arasında gelişim gösterir. Ev çiçeği olarak genelde yarım metreyi bulmaz. Bahçelerde güneşli bir yerde olup iyi bakılırsa 1 metreyi geçer.

Kış soğuklarına -7C dereceye kadar yapraklarını dökerek hafif hasarlarla dayanır. İlkbahar ve yaz aylarında çiçek açar. Evlerde yerini severse bütün yıl çiçek açmaya devam eder.

Bakım, yetiştirme

Havası çok fazla kuru memleketlere uygun değildir derler ama bu doğru değil. Akdeniz iklimine, şiddetli yaz sıcaklarına tam uyumlu türlerdendir.

Güneş ihtiyacı

Öncelikle güneşi sevdiğini ve evlerde tam pencere önünde tutmanız gerektiğini bilmelisiniz. Bahçelerde yarı gölge, yarı güneş yerlere uyum sağlar. Fazla gölgede gelişemeyip güdük kalır. Güneşli yerlerde gürce gelişir. Ege ve Akdeniz bölgeleri gibi yazın aşırı sıcak geçen yerlerde doğuya bakan duvar diplerine ya da seyrek gölge veren ağaçların altına dikmelisiniz.

Toprak

Hafif asitli, nötr ve çok az alkalinli toprakları sever. Evlerde yetiştirecekseniz lifli poşet hazır toprağa 1/4 oranında (%25), humuslu gerçek toprağa 1/3 oranında (%33 gibi) ponza taşı karıştırmalısınız. Toprak killi ise iri taneli dere kumu da katmanız gerekir.

Gübreleme, besleme

Bakımı farklı olan diğer karides çiçeği için resme tıklayın.

Saksıda yetiştirdiğiniz kandil çiçeğine doğal gübre vermek istiyorsanız ⇒ şu şekilde verin. Gübreli toprak hazırlamazsanız ayda bir defa genel amaçlı bitki besini verin.

Sulama

Sulamayı normal yapacaksınız. Yani toprakta kuruma oluyorsa sulayın. Kış boyunca ise toprakta daha fazla kuruma olmasını bekleyin. Suyu fazlaca kireçli/tuzlu yerlerde özel içme suyu ile sulamalısınız. Yaz kış her zaman su miktarını saksı alt deliklerinden dışarı su süzüleceği miktarda tutmanız şart. Çünkü aksi takdirde tuzlaşma olur, toprak zehirlenir ve bitki köklerinden çürüyerek ölür.

Budama

Kandil çiçeğinizin devamlı çiçek açması için devamlı budama gerekiyor. Çiçekleri geçen dalları en az iki yaprak kalacak şekilde kısaltın. Sıkışıklık varsa seyrekleşecek şekilde bazı dalları daha dipten kesin. Bahçede yetişenleri yaz ortasından itibaren bir daha budamayın. Kış sonuna doğru fazlalıkları budayın. Kış dinlenmesinden sonra daha da güçlü büyüme özelliği var.

Kandil çiçeği üretimi, çoğaltılması

İlkbahar ortasına doğru ve sonbaharın ilk günlerinde çok körpe olmayan ve tomurcuksuz uç dallarını kesip direkt toprağa dikin. Güneşten ısınacağı, esinti alabileceği bir yerde kandil çiçeği çelikleri çabucak köklenirler. Fakat bu işi mini viyollerde, özel hazırladığınız köklendirme toprağı kullanarak yapmanız şart.

Problemleri

Kandil çiçeğine ev ortamlarında örümcek bitler musallat olur. Yaprakları mahvederek bitkiyi öldürürler. Diğer zararlıları hem iç hem dış mekan her ortamda olma ihtimali yüksek unlu bitler ve kabuklu bitler (koşnil parazitler) taşıdıkları virüsleri bitkiye geçirerek ani bir şekilde ölümüne yol açarlar. Kandil çiçeği buna çok hassastır. Yani kısaca, hiçbir şekilde bitlenmemesi için ayda bir gibi ilaçlama yapmak gerekir. Neredeyse tüm parazitlere karşı en etkili ilaçlardan biri Avirmec EC adlı ilaçtır.

Soğukta yapraklarını döker. Bu bir problem değildir.

Gölgeli yerlere uyum sağlamaz. Ne kadar çok güneş alırsa kandil çiçeği o kadar iyi gelişir. Evlerde kışın kuvvetli güneş alan pencere önünde gelişime çiçeklenmeye devam etme özelliği var.

Tuzlu topraklarda iyi gelişmez. Kök çürümesi veya eş zamanlı olarak yaprak kararması-kök çürümesi ile ölür gider.