Apocynaceae familyasındandır (dolayısıyla yaseminlerle hiçbir ilgisi yoktur). Avustralya, Madagaskar ve Afrika’nın tropikal ve subtropikal iklim kuşaklarının bitkisidir. Yaşam alanlarında genelde yazları yağışlı ve çok sıcak, kışları ise kurak ve az soğuk geçer.
Özellikleri
Madagaskar yasemini dalları mum çiçeğinde olduğu gibi biraz ince ve oldukça esnektir. Diğer bitkilere, ağaçlara sarılarak ve tırmanarak 6m kadar uzar gider. Yaprakları sanki minyatür kauçuk yapraklarını andırır. Meyveleri ise avokado meyvesine benzer. Fakat iç mekan yetiştiriciliğinde meyve vermez.
Madagaskar yasemini çiçekleri ve çiçek açma şartları
Çiçeklerinin şekli ve kokusu yasemini hatırlatsa da onunla hiçbir akrabalığı yoktur. Çiçekleri mumdan yapılmış gibidir. Solmadan önce rengi krem rengine dönüşür ve güzel kokusu ekşimsi bir hal alır. Sonra solar.
Madagaskar yasemini sadece yeni gelişim dallarından çiçek açar. Tomurcuk vermeye sıcak etkisiyle yeltenir. Yani sıcak hava + yeni uzayan dallar gerekiyor. Eğer güneşten köşe bucak kaçırıyorsanız ve bulunduğu yer çok sıcak olmuyorsa çiçek açmasını beklemeyin. Tomurcuk vermeye başlamasının ilk başlangıcı ise havaların ısınmasına göre değişir. Akdeniz ikliminde genelde ilkbahar ortasından sonradır. Çiçek açacağı zaman yerini değiştirmeyin ve dalları bükmeyin. Yoksa tomurcuklarını döker. Yerini severse, yeni gelişimlere devam ediyorsa sonbahara kadar ara sıra birkaç defa tomurcuklanıp çiçekler açacaktır.
Yetiştirme ve bakımı
Stephanotis floribunda, Madagaskar yasemini ev içinde yetişmeye uygun, hem dekoratif yapraklı hem güzel kokulu çiçek açan, sarılıcı – tırmanıcı bir süs bitkisidir. Evlerde yetiştirmek için yeri son derece havadar olmalıdır. Buna çok dikkat edin. Aksi takdirde evde yetiştirmeyi hiç denemeyin.
Dalları fazla uzayınca (çok esnek oldukları için) bir çubuğa bağlamak gerekir. Fazla uzamasına izin vermezseniz (uzayan dalları kısatırsanız) çalı görünümlü olur. Hem bu sayede çiçek açmaya daha fazla gayretli olacaktır. Dalların uzarken başını alıp gitmesine izin vermeyin. Yeni yan dallar güneşten ısınma sayesinde tomurcuk verecektir.
Güneş ihtiyacı
Madagaskar yasemini direkt güneşi sevse de, eğer oda yaz mevsiminde çok fena sıcak oluyorsa biraz filtrelenmiş güneş daha iyidir. Veya sadece öğle ortası güneşinden korumalısınız. Çiçek açması için bünyesinin yeterince sıcaklamaya ihtiyacı olduğunu unutmayın. Isınması güneş ışınlarının üzerine gelmesiyle kesindir. Ev içinde batıya bakan pencere önünde çiçek açması daha mümkündür.
Isı
21C – 35C dereceler arası sıcaklık en uygunudur. Kış soğuklarına dayanıklılığı pek yoktur. Akdeniz bölgesi düşük rakım kıyı kesimlerinde, bahçelerde dikili olanlar -3C dereceye kadar soğukta az zarar görür. Fakat bu kadar soğuk kesintisiz fazla uzun süreli olursa tüm dalları kurur. Ama ilkbaharda köklerden kuvvetlice yeni dallar uzamaya başlar. Saksıda yetiştiriyorsanız tedbiren +5C dereceden daha düşük soğuğa maruz bırakmayın. Çünkü Madagaskar yasemini saksıda olunca 0C derece soğukta bile köklerinden kolayca soğuk alıp donarak ölür.
Hava akımları Madagaskar yasemini için olmazsa olmaz bir gereklilik
Büyük ihtiyacı var. Hem sağlığının devamı hem gelişim olması buna bağlıdır. Ayrıca ılık/sıcak hava akımları tomurcuk vermesini sağlar. Bu şarta ilaveten gün içinde iki-üç saat kadar güneş ışınları yaprakları ısıtırsa tomurcuk vermesi, çiçek açması kesindir.
Toprak ve gübreleme
Madagaskar yasemini bitki besinlerinden ziyade gübreli topraktan beslenmeyi sever. Ama toprağa karıştırmayın. Nasıl yapacaksınız aynen ⇒ şu sayfada anlattığım gibi yapın. Toprağa gelince: 3 ölçü torf toprak + 1 ölçü ponza taşı karışımı.
Sulama
Hava ne kadar sıcak ise o kadar sık, hava ne kadar soğuk ise o kadar nadir sulama yapın. Sıcak yaz aylarında toprak yüzeyi hafifçe kuruduğu zaman, serin aylarda toprak yüzeyi 2-3cm derine kadar kuruduğunda, soğukta ise toprak kupkuru olduktan sonra birkaç gün geciktirmeli olarak sulamalısınız. Sulama suyu daima oda ısısından daha soğuk olmayacak. Ayrıca su miktarı yaz kış her zaman saksı alt deliklerinden dışarı su çıkacak kadar bolca olmalıdır.
Dinlendirme
İç mekanlarda saksıda yetiştirilen madagaskar yasemini kış boyu çok serin ve güneşli bir yerde ayda bir gibi çok seyrek aralıklarla sulayarak dinlendirilse çok iyi olur. Fakat dinlendirmek için alışık olduğu sıcak yerden alıp serin yere hemen götürmeyin. Önce toprağının iyice kurumasını bekleyin. Zira sıcaktan serin yere gittiğinde, o esnada toprağı ıslaksa kökler derhal çürümeye başlar. Kuru toprakta iken yer değiştirin. Ve serin yerde kuru toprakta 10 gün dolmadıkça sulamayın.
Madagaskar yasemini nasıl budama ister?
İlkbaharda havalar biraz daha ısındığı zaman budayın. En eski dallarını dipten kesin. diğer dalları ise kısaltın. Böylece güçlü yeni gelişimler olur ve yukarıda anlattığım diğer sıcaklık şartları da uygun ise mutlaka bol bol çiçekler açar durur. Sonbahara kadar bu şekilde devam eder. Yaz içinde güçsüz kalmış veya gereksiz fazlalık olmuş olan dalları da budayabilirsiniz ama aşırıya kaçmayın. Ayrıca çok güçlü uzayan dallar olursa, boyları 1m’ye varınca uçlarını budayın. Daha kısa tutmanız daha iyi. Mesela 60cm civarlarında sınırlayın. Ağustos ayı girince artık hiçbir budama yapmayın. Sadece uzayıp giden yeni dallar varsa onları kısaltın.
Üretim
Madagaskar yasemini genç, yaşlı fark etmez tüm dallarından kolayca köklenir. Yani yaprak çeliği hariç her tip çelikle üretim yöntemi uygundur. Kesip aldığınız dal uzun ise 15cm parçalara bölün. Bunları önce suda bekletin. Köklenme başlar başlamaz toprağa dikin. Ayrıca Daldırma yöntemleriyle de çoğaltabilirsiniz.
Tohumdan Madagaskar yasemini üretimi
Avokado meyvesine benzeyen (ama çok iri değil) meyveleri bir yılda olgunlaşır. Meyveler dalda kuruyunca tohumları alın. Çekirdeklerini hiç bekletmeden dikmeniz gerekiyor. Bir haftada çimlenirler. Tohumlar ne kadar çok bekletilirse çimlenmesi de o kadar geç olur ve tohumların bazıları hiç çimlenmez. Tohumları dikince çimlenip mini fideler oluncaya kadar direkt güneş almayan, 24 – 25 derece sıcak bir ortamda bulundurmalısınız. Eğer tohumları acilen ekmeyip bekletecekseniz mutlaka kış sonuna doğru ekin ve bir ay kadar süreyle soğuk ve ıslak toprakta üşüme süreci yaşatın. Bu sayede ilkbaharda havalar ısınırken çimlenirler.
Yeni çıkan daldaki yaprakların bazısı yumuşamaya başladı. Daha diri duruyordu halbuki. Yaprağın çıkış yeri kararmış gibi haftada 1 suluyordum. Az geliyordur diye en son biraz suyu fazla kaçtı sanırım. Ondan mı oldu acaba?
***
Toprağın özelliği bozulmuşsa köklerde çürümeler başlar. Yukarıdaki toprak ve sulama bölümlerini yeniledim. Okuyarak gerekenler yapmalısınız. Ama öncelikle şu sayfayı okumalısınız: Yaygın ve öldürücü sulama hatası
Eşim hediye olarak almış Madagaskar yasemini ancak Mardin çok sıcak. Klima olan odamda mı bulundurmalıyım? Orası gölge ama güneş pek almıyor. Yoksa güneş alan ama sıcak odamda mı durmalı ilk önce daha serin diye 28C klimalı odada bulundurduk. Yeni açan yaprakları sararmaya başladı.
***
Sanıyorum o oda 28C derece değil bir hayli daha fazla serinmiş ki ani toprak üşümesi köklerde sorunlara yol açmış. Madagaskar yasemini şiddetli sıcak iklime uyumludur. Mardin’de ev içinde durması dışarıda açık havada durmasından daha iyi olur. Ama ortam fazlaca havadar olmak zorunda. Güneşsiz, ışıksız ve daha da kötüsü havasız dip köşe yerlerde tutmayın.
Madagaskar yasemini aldım. Bu da telli vaziyette. Doğuya bakan balkonumda koydum filtreli güneş alıyor. Ama çiçeklerin hepsi döküldü. Yapraklar sağlıklı. Ne yapmam lazım? Bahçeye mi dikeyim saksı mı değiştireyim? Tellerinden kurtarmayı düşünüyorum uygun mudur?
***
Çiçeklerini dökmesi normal bir şey. Düşündüğünüz şeylerden hepsi uygun. Yalnız şimdiki saksısından çıkarırken kökleri ve toprağı birbirinden ayırmayın. Kökleri tutunduğu topraktan ayırırsanız çok kötü olur.
Birkaç gün önce eşim hediye olarak bana madagaskar yasemini aldı. Bazı yapraklarında sararma gördüm. Neden olabilir? Ben mutfak masama koydum. Orası güzel güneş görüyor. Direk güneş görmeli mi yoksa cam arkasında görse yeterli mi?
***
Cam arkasından da olsa arada pencere tülü vesaire güneşin etkisini hafifleten şeyler yoksa o yine direkt güneştir. Madagaskar yasemini direkt güneşi sever. Ancak çok daha önemlisi hava akımlarıdır. Yaz boyunca günün serin saatlerinde ama topraktan daha soğuk olmayan su ile sulayın. Güneşte ısınmış veya çok sıcak hava yüzünden ısınmış toprak sulanmamalıdır. Bu yüzden günün serin saatlerinde, en iyisi sabahın çok erken saatlerinde sulayın. Sulama sıklığı ise toprakta en üst 3-4cm derinliğe kadar önemli bir kuruma olduğu zamanlara göre olmalıdır.
Bendeki yasemin çiçek açtı ama çiçekler tam olarak yuvarlak sekil almadan yani sonuna kadar açmadan büzüştüler. Haftada bir suluyorum. Acaba az mı? Salon büyük havadarlığı iyi. 1 yıldır yerini sevdi sanırım ama çiçeklerin öyle olması korkuttu beni.
***
Çiçek açacakken yer değiştirmek, yön değiştirmek, dalları büküp bağlamak gibi şeyler çiçekleri kötü etkiler. Haftada bir sulamak az mı çok mu bana sormanız yanlış. Toprağı kontrol edeceksiniz. Yeterli kuruma bir günde de olabilir bir ayda da olabilir. Ne zaman yeterince kuruma olursa o zaman sulayın. Bu işin hesabı gün sayısı ile olmaz.
Benim Madagaskar yaseminimin yeri güzel, ışıklı ve havadar olan büyük bir salon. Dal verdi. Boydan güzel gidiyor. Bugün bir yaprağı sararmış. 3-4 günde bir su veriyorum. Başka ne yapmam gerek acaba?
***
Muhtemelen sulama konusunda ciddi hatalarınız var. Birincisi belirli gün aralıklarıyla sulamak yanlış. Toprak daima ıslak kalmamalı. Önemli bir kuruma olduğu zamanlarda sulamanız lazım. İkincisi ise sulamalarda su miktarı. Açıklaması şu sayfada lütfen okuyun: Yaygın ve öldürücü sulama hatası
Madagaskar yaseminin yeni sürgün dalından koparılıp suya bırakıldığında kök salar mı?
***
Hiç denemedim ama aynı familyadan bitkilerden bazılarında oluyor. Mesela hem aynı familyadan hem de dalları itibarıyla büyük benzerlik gösteren mum çiçeğinde hızlı bir şekilde oluyor. Madagaskar yasemininde de olabilir. Bence deneyin.
Eşime 2021 Şubat ayında Madagaskar yasemini almıştım. O zaman bol çiçeği vardı ve bir daha hiç çiçek açmadı. Ne yapmamız gerekiyor?
***
Gündüz boyunca güneş ışınlarıyla ısınması ve gece boyunca ılık esintiler olması şartlarında mutlaka çiçek açar. Yukarıdaki bakım bilgilerini okuyun.
Eşim hediye madagaskar yasemini aldı. Geldiğinde çok güzel çiçekleri vardı. Hepsini döktü ve yaprakları da sararıyor. Ne yapmalıyım? Direkt güneşe koymadım. Haftada bir suluyorum. Ne yapacağımı bilemedim.
***
Direkt güneş alması kesinlikle gereklidir. Sulamanız felaket yanlış. Toprak kupkuru olmadıkça asla sulamayın. Toprak ıslak olduğu halde haftada bir gibi düzenli aralıklarla sulamak kökleri çürütür ve bitki ölür.
Madagaskar yaseminim ekim başında hediye geldi. Önce çiçekleri döküldü. Şu an yaprakları sararıp buruşuyor. Toprak değişimi de yaptım. Işık alan sıcak bir yerde. Neden olur? 3 aydır benimle.
***
Sıcak olmayan ve ortamda ılık esintiler olmayan yerlerde/zamanlarda toprak ve sulamalara karşı çok hassastır. Toprak değiştirmekle hata etmişsiniz. Tarifiniz köklerinin ve dip kısmının tamamen çürüdüğünü gösteriyor. Sağlam dallarından kesip alın ve suda bekletin. Köklenme olursa eşit ölçülerde ponza taşı + torf karışımına dikin. Ayrıca ışık alan yer yetmez. Bol bol güneş isteyen bir bitkidir.
Madagaskar yasemini çiçeğimi sizin yazılarınızı okuyarak çemberinden kurtardım, açtım. Yeni yaraklar da veriyor. Halinden memnun. Lakin dalın en uç kısmı kurudu. Kestim, üzerine tarçın sürdüm ama kestiğim yer sararmaya başladı. Nerede hata yaptım acaba? Ne yapmam gerekiyor?
***
Kesmede hatanız yok. Bundan sonra kesmeyin. Bırakın istediği yere kadar bozulmaya devam etsin. Yaz kadar toprak kupkuru olmadıkça sulamayın. Bu sıradaki sulamaları şöyle yapın: Saksının en kenarlarından toprağı eşeleyip kabartın. Sadece en kenarlardan yavaşça su dökerek, alt deliklerden su çıkana kadar sulayın. Yaz boyunca ise normal sulamalara devam edin.
Madagaskar yasemini 1 senedir benimle. Dışarıda çok iyi gelişip kenardan filizlenip uzadı. Havalar soğuyunca uzaması kesildi, sarardı ve kurudu. Yandan tekrar filizlendi. Aldığım içeri soğuk yerde biraz daha uzadı ama yaprak sararması var. Geçen gün çok az suladım. Ardından soğuk olunca dip yaprakları yumuşamış. Nerede hata yapıyorum? Soğukta dışarıda durması mı gerekiyordu?
***
Hatanız soğuk yerde sulamak. Damla su vermemeniz gerekirdi. Madagaskar yasemini aylarca susuz kalmaya tam dayanıklıdır. Aslında soğukta sulamanın çürümesinin esas sebebi toprağın özelliğiyle ilgilidir. Yani her toprakta zarar görmez. Ama tedbiren kış boyunca hiç sulamamakta yarar var. Ya da sürekli sıcak odada, kuvvetlice güneş alacağı bir pencere yanında tutmanız gerekirdi -bu durumda sulamaların zarar olmazdı. Neyse artık olan olmuş. En sağlam dallarından kesip alın. Soğuk odada veya dışarıda o dal bir köşede dursun. Suya filan koymayın. İlkbaharda suya koyun. Köklenme başlar başlamaz gübresiz ve yukarıda anlattığım gibi bir toprağa dikin.
Madagaskar yaseminimin bazı yapraklarının ortasında beyaz lekeler oluyor. Yaklaşık bir yıldır çiçek açmıyor. Bozulan yaprakları kesmeli miyim? Çiçek açması için ne yapmalıyım? Güneş alan ve düzenli havalandırdığım salonda duruyor. Kurudukça su veriyorum. Çiçek açtıran gübre vermeli miyim? Ya da toprak değiştirmeli miyim?
***
Salonlardaki bitkilerin yapraklarını haftada bir gibi aralıklarla ıslak bezle tertemiz silmek lazım. Yapraklara su püskürtmek ise genellikle çok fena zarar veriyor. Temizliğe dikkat edin. Kesmenize gerek yok. Çiçek açması günde en az 3 saat direkt güneşte tüm dallarının ısınmasına ve daha da önemlisi, akşamdan sabaha kadar gece boyunca ılık hava akımları almasına bağlıdır. Kışın bunu sağlamak pek mümkün değil. Başka şekillerde çiçek açtıramazsınız. Toprağı ve saksısı vesaire hakkında yazı içinde bilgi var. Lütfen oradan okuyun.
Madagaskar yaseminimin dalının az bir kısmında çürüme gibi bir hal var. Kuruyup zayıflamış ve kahverengileşmiş. Ama bu kısmın sağı ve solu gayet yeşil ve sağlıklı. Ne yapmalıyım?
***
Önemli bir şey değil. Tamamen kuruyunca kesersiniz.
Madagaskar yasemini 1 hafta önce bana hediye olarak geldi. Havaların soğuk olduğu dönemde alınmış ve kargoda 2 gün beklemiş. Bana ulaştığında bazı yaprakları lekeli ve kurumuştu. Sanırım soğuktan donmuş. Evde bol güneş alan bir yere koydum ve sulamasını toprak tamamen kuruduğunda yaptım. Şu anda çiçekleri ve diğer yaprakları da kurudu. Kuruyan yaprakları kestim. Ne yapmam gerekiyor? Kurtarabilir miyim?
***
Muhtemelen kökler ve dip kısım tamamen çürümüştür. Her ihtimale karşı acilen en sağlam dalından 15-20cm alıp iki gün açıkta bekletin. Sonra suya koyun. Köklenme başlayınca gübresiz ve fazlasıyla süzek bir toprağa, çok küçük bir saksıya dikmelisiniz. Onda iki ay kalacak. Sonra yukarıda saksı-toprak konusunda tavsiye ettiğim şekilde esas saksısına dikin.
Üç gün önce Madagaskar yasemini bana hediye geldi. Öğlen sonuna kadar güneş alan bir pencerenin önüne koydum. On tane yaprağı sarardı. Çiçekleri de döküldü. Toprağı nemli o yüzden su vermedim. Ne yapmalıyım? Kurusun istemiyorum.
***
Kışın satılanlar genelde ölüyor. Çünkü bu bitki sıcak yerlerde geliştiriliyor ve sonra aniden daha serin veya soğuk yerlere geçince ve o sırada toprağı kupkuru değilse hemen kökler çürümeye başlıyor. Sulamamakla iyi etmişsiniz ama toprağı ıslak veya nemli olduğu için olan olmuş zaten. Şimdi en sağlam dalından 15-20cm alıp 2 gün açıkta bekletin. Sonra suya koyun. Köklenme başlayınca gübresiz ve fazlasıyla süzek bir toprağa, çok küçük bir saksıya dikmelisiniz. Onda iki ay kalacak. Sonra yukarıda saksı-toprak konusunda tavsiye ettiğim şekilde esas saksısına dikin.
Kuzeye bakan açık balkonumun üstü kapalı. Bu bitkiyi yaz kış doğal toprak saksıda dikili olacak şekilde bakılabilir mi? Kışın çok zarar görür mü?
***
Güneye bakan cephede olabilir ama kuzey cephede olmaz. Kışın kuzey cephede +1C derece soğuk rüzgarlar bu bitkiye -5C derece soğuk gibi zarar verir. Ayrıca kışın soğukta toprağının ıslak olmasının kökleri çürütüp bitkiyi öldürücü etkisi olabilir (toprağın özelliğine göre risk değişir).
Madagaskar yaseminim yaprakları kuruyup döküldü.
***
Sanıyorum köklerinde ve dip kısmında çürüme olmuştur. Düzenli sıcak olmayan yerlerde sulamakla ilgili bir problem. Bulunduğu yer bir sıcak bir soğuk oluyorsa kış boyunca hiç sulamamak daha iyidir.
Madagasgar yaseminin aldıktan bir iki gün sonra bir yaprağı sarardı. Tomurcukları sarardı. Açık olan çiçekler buruştu. Direkt güneş alıyor. Aşırı sıcakta ya da aşırı güneşte de değil. Camdan uzakta. Suda az verdik. Ne yapmamız lazım? Koklayınca da küsüyor mu?
***
Sıcak ve yoğun nemli hava hareketlerinin sürekli sağlandığı çok özel sera şartlarından sonra havasız eve gelmesi sonucunda ölümcül şoka uğrar ve ölür. Özellikle de toprağı ıslaksa ve ortam serin ise ölümü köklerden başlar. Tam pencere kenarında tutun ve pencereyi sık sık, elinizden geldiğinde uzun süreli açık tutun. Toprağı kupkuru hale gelmeden sulamayın. Belki, henüz kökler çürümemişse kurtulması ihtimali var. Bundan sonra yine alırsanız yaz sıcakları başlarken alın ve havasız bırakmayın.
Madagaskar yasemini tohumu elime geçti. Denemek için 3 tohum ektim. Şu an 15 cm civarında. Mart başında ekmiştim. İlk başta gelişmeleri çok yavaş oldu. 2 adet yapraklı 2 ay kadar durdular. Şu an her birinde 8-10 yaprak var. Saksı 2 litrelik. Hepsi bu saksıda kalabilir mi? Tohumdan ekilen ne zaman çiçek açabilir?
***
Evet o saksı yeterlidir. Normal yetişkinleri kadar kalın güçlü dalları hızlıca uzatmaya başladıktan sonra çiçek açarlar. Bu ise iki üç yılı alır.
Telden çıkarmak gerekli mi?
***
Hiç fark etmez.
İki farklı daldan çiçek verdi ama çiçekler kapalı duruyor, açmadılar. Sebebi ne olabilir?
***
Ne zamandır nasıl bir bakım uyguluyorsunuz, nasıl şartlarda tutuyorsunuz tüm bunlar bitkinin gelişimini ve çiçek açmasını iyi veya kötü yönde etkiler. Sebep bakım hatalarıyla ya da ortamın şartlarının tam elverişli olmamasıyla ilgili olabilir.
Aynı sorunu ben de yaşıyorum. Aydınlık, gündüz güneş alan salonumda duruyor. Her gün havalanıyor. Nasıl bir bakım uygulamak lazım? Devamlı güneş alan batı cephesine taşımak durumu iyileştirir mi?
***
Hem Nazlı Hanım hem siz eğer yeni almışsanız belki de yer değişikliği yüzünden bocalıyordur. Veya daha büyük saksıya aktardıysanız o da fena halde kötü etkileyebilir. Sağlıklı bir şekilde çiçek açması için direkt güneş ışınlarıyla günde 3-4 saat tüm bünyesinin ve saksısının ısınması ve ayrıca ılık hava hareketlerinin neredeyse 7/24 sürekli olması lazım.
Çok güzel büyüyen ve çiçek açan Madagaskar yaseminimde alttaki yapraklarda sararmalar başladı . Sulamasına dikkat ederim tuzlaşma olmamasına dikkat ediyorum. Koyduğum yer sıcaktı o yüzden hızla büyüdü ve çiçeklendi acaba ne yapmalıyım yerinde mi sıkıntı var?
***
Direkt güneş ve hava akımları lazım. Hızlı büyüdüğüne göre hava akımlarında sorun yok. Toprağında ciddi bir kuruma olduğu zamanlarda sulamalısınız. Toprak ıslakken tekrar tekrar sulamak büyük zarar verir. Bitki besini yazı içinde anlattığım şekilde gereklidir. Bunun dışında, belki de alt yapraklar çok eski ise artık sararıp kurumalarının zamanı gelmiştir.
Madagaskar yaseminimin bazı yapraklarında beyaz lekeler var. Silince gitmiyor. Bu bir hastalık mıdır?
***
Görmeden kesin konuşmak olmaz. Belki kireç lekesidir belki yaprak bitlerinin tahribatlarıdır. Veya bir şekilde bir yerlere çarpıp zedelenmişlerdir. Bu tip zararlar her bitkide oluyor.
Doğum günümde hediye geldi. Evin güneş alımı çok güzel. Sürekli havalandırıyorum. 2 gün evden ayrı kalmak zorunda kaldık. Ev havasız kaldı. Biz giderken bütün yapraklar yeşildi. Şimdi yaprakları sararıp dökülüyor. Çiçekleri dökülüyor. Ne yapıp kurtarabilirim?
***
Evden ayrılmadan önce iyice sulamışsanız esas sebep budur. Kökleri çürümüşse işiniz çok zor. Toprağı adam akıllı kupkuru olana kadar hiç sulamayın. belki bu sayede çürüme durur ve sonra yeniden sağlıklı kökler uzatabilir. Ama şimdi her ihtimale karşı, yedeğini almak için bir dalını kesip alın ve suda köklendirmeye çalışın.
Ben geçen yıl Madagaskar yasemini almıştım. 3 gün sonra sarılı olduğu aparatını çıkarttım. Önce çiçekleri sonra yaprakları döküldü ve tamamen kurudu. Şimdi yenisini aldım ama aparatını sökmedim. Acaba yine sökersem yine ölür mü? Ben aparata değil de duvara sardırmak istiyorum.
***
Bu zamanda yeni bitki almanız yanlış. Yüzde doksan dokuz ölüyorlar. Sebep toprakları. Size tavsiyem, bu da ölürse sadece mayıs sonunda yeni bitki alın ve toprağını hangi bitki için nasıl tarif etmişsem o şekilde hazırlayacağınız toprak ile değiştirin. Şurayı da mutlaka okuyun: https://azbitki.com/koklendirme-sungeri-yeni-icat-bir-sacmalik/
Bir ay önce saksısını değiştirdim. Şimdi yaprakları açık yeşil ve yumuşak gibi. Nasıl kurtarırım? Yaz boyu çiçeklenmişti.
***
Sebep yanlış zamanda yanlış toprak. Keşke hiç rahatsız etmeseydiniz. Bir iki dalını 15cm gibi kesip suda köklendirmeye çalışın. Çünkü sanıyorum kökler ve dip kısım olduğu gibi çürümüştür ve beklerseniz tamamıyla çürür gider. Bir daha hangi bitkinize ne yapacaksanız önce araştırıp nasıl toprak ister vesaire ihtiyaçlarını öğrenin. Şu sayfayı mutlaka okuyun: https://azbitki.com/toprak-degistirme-saksi-bitkileri-hakkinda/
Madagaskar yasemini çiçeğim bir yılı geçti hiç yaprak vermedi. Şimdi de yaprakları sararmaya başladı. Çelenk şeklinde sarılı olması zararlı mı? Toprağında solucan gübresi fazlalıkta. Değiştirmeli miyim? Ne yapmalıyım yardımcı olur musunuz?
***
Bir yıldır hiçbir gelişim göstermemesi evinizin şartlarının bu bitkiye hiç uygun olmadığını gösterir. Madagaskar yasemini direkt güneş ışınlarına ve bol bol ılık esintilere ihtiyacı olan bir bitkidir. Dolayısıyla doğru şartlar mümkün olmazsa yapabileceğiniz bir şey yok. Saksı bitkilerine gübre ise genelde ciddi zararlar verir. Usulünü bilmiyorsanız hiç kullanmamalısınız.
Madagaskar yaseminimi sürekli güneş gören bahçeye toprağa diksem diğer yasemin türleri gibi büyür gelişir mi acaba?
***
Kışın oranın soğuğuna dayanacağını sanmıyorum. Antalya’da bahçede yetiştiğini duymuştum ancak gerçekten bu türden mi bahsediyorlardı, emin değilim. Yani kendim görmedim.
Madagaskar yasemini çiçeğimde yapışkanlık var neden olabilir?
***
Yaprak bitleri yüzünden oluyor. İlaçlamak lazım. Ya da büyüteçle kontrol ederek ıslak bezle silip temizleyin. İki günde bir bu temizliğe “bitler tamamıyla yok oluncaya kadar” sürekli devam edin.
Hazirana girmemize rağmen yeni sürgün vermedi. Eski yapraklarını yavaş yavaş sarartıp döküyor. Köklerde bir sıkıntı olabilir mi?
***
Olabilir. Eylül sonuna kadar dışarıda açık havada tutmanızı tavsiye ederim. Bu arada, şimdi acilen bir iki parça 10 veya 15cm dal parçaları kesip alın ve onları ayrıca köklendirmeye çalışın ki ana bitki ölüyorsa böylece yedeklerini almış olursunuz. Toprağını bolca ponza taşı ve iri taneli temiz dere kumu ile karışık hazırlamanız gerekir.
Geçen temmuzdan beri madagaskar yaseminim var. Bu yaz itibari ile iki kere çiçek açtı ancak salgıladığı bir şey var ve yaprakları ve çevresi yapış yapış. Bu normal bir durum mu? yapılması gereken bir durum var mı?
***
Çiçeklerinden nektar damlaması ile ilgili değilse kesin olarak yaprak bitleri yüzünden böyle olur. İlaçlamanız gerekiyor. Yoksa o yapış yapış olmaları mantar hastalıkları takip edecek. Yaprak bitlerinin çok yönlü zararları var.
Tohumdan çoğalttığım madagascar yaseminleri dev gibi oldu fakat hiç çiçek açmıyorlar. Çelikten yetişenler aynı yerde olmasına rağmen full çiçekli.
***
İlginç bir durum. Gerçi henüz bir yaşını geçmemişlerse normaldir. Ama iki üç yıllık iseler, ilginç. Uzun ömürlü (özellikle ağaç tarzında gelişen) birçok bitki türünde (eğer tohumdan yetişirlerse) çiçek açmak ve meyve vermek için belirli bir genetik yaş gerekiyor. Acaba Madagaskar yasemininde de öyle bir özellik var mı, bilmiyorum. Belki öyle bir şey vardır. Ama fazla uzun süreceğini sanmam. Muhtemelen en geç 4 yaşında çiçek açacaktır diye düşünüyorum.
Çiçeğim filizi hızlıca uzuyordu. şimdi sarardı geriye doğru gidiyor sağlam yerinden keseyim mi.
***
Problemi anlatamamışsınız ve anlamadım. Yani sadece hızlı uzayan filiz mi sarardı? Diğer dallarda sorun yoksa ışıktan fazla mahrum kalmış ve kof gelişim olmuş. Bu tip gelişmeler sağlıklı kalamaz. Direkt güneş ışınlarını alacağı bir pencere yanında tutun.
Mmdagaskar yaseminim 1 yildir benimle 1 yapragi bile sararmadi. bu sene yeni filizleri cikti ama nerdeyse heryeri yapis yapis bal gibi oldu. aralari pamuklandi. ne yapmam gerikir bitkim cok iyi goruntude ama bi bozukluk yok ne yapmam gerekir?
***
Bitlenmiş. Muhtemelen örümcek bitlerdir. Önce toprağının iyice kurumasını bekleyin. Sonra dışarı çıkarın. Dışarıda iyice ilaçlamanız gerekiyor. Başka çare yok. En etkili ilaçlama yolu şurada anlattığım gibi: https://azbitki.com/bitler#etkili
Bugün doğum günümde hediye gelen bu çiçek hakkında hiçbir bilgim yok. Yazınızı birkaç kez okudum ve bakımının çok kolay olmadığını anladım. Bana gelen çiçek bol tomurcuklu ve çok sağlıklı gözüküyor. Evimde üç kedi olduğu için bu çiçeği güneybatı’ya bakan yarı kapalı balkonda mı baksam yoksa bahçede mi? Saksısını ve toprağını değiştirmeli miyim? Bahçeye saksı ile koyduğumda kışın balkona alabilirim. Hangisi daha mantıklı danışmak istedim.
***
Bulunduğu her çok fazla havadar ve biraz da güneşli, bunun dışında gündüz boyunca şiddetli aydınlık olmalıdır. Şimdi toprağını değiştirirseniz veya yanlış bir yerde konumlandırırsanız ölüp gider. Veya en azından tüm tomurcukları dökülür.
5-6 sene önce saksıda hediye edilen yasemini tesadüfen iyi bir yerde tutmuş olmalıyım ki çok iyi gelişti bahçeye ektim. Şimdi 3 metre kadar oldu çitlere sarıldı. Epey gür. Her sene çiçek açıyor. Neredeyse hiç sulamıyorum. Ne zaman yağmur yağarsa. Kalınca bir dalında birkaç yaprağı sararmış, geri kalanı iyi. Bu dalı veya yaprakları keseyim mi kalsın mı? Şu anda çiçekli. Tomurcuklar da var. Nasıl ve ne zaman çoğaltabilirim?
***
İstediğiniz gibi budamanızda hiçbir sakınca yok. Diğer ihtiyacınız olan bilgiler yazı içinde mevcut.
Geçen yıl anneme hediye aldığım Madagaskar yasemini çiçekliydi. şimdi uzaması aldı başını gidiyor ancak geçen yıldan beri hiç çiçek açmadı. Yapraklar gayet iyi durumda. Sadece boyuna göre saksısı gözüme küçük geliyor onu büyütmeli miyim? Balkonda havadar yerde, direkt güneş almasa da üç tarafı camla çevrili çok aydınlık bir balkon. doğrudan güneşin altına mı koyayım? Bir de dalların fazla uzamasına izin vermeden kesin demişsiniz kesimi tam olarak nasıl yapmam gerekiyor herhangi bir yerden kesebilir miyim?
***
Hangi bitki olursa olsun, metrelerce uzuyor diye serbestçe uzamaya bırakmak gerekmez. Kendinize göre ne kadar uzun veya ne kadar kısa bırakmak istiyorsanız o kadar budamalısınız. Bu konuda bilgi aramanız gerekmiyor. Saksıyı büyütürseniz çiçek açmasına veya çiçek açmamasına hiçbir etkisi olmaz. Esas sorun başkadır. Belki güneşsizliktendir. Belki sizin aydınlık dediğin yer hiç de yeterince güçlü aydınlık değildir. Bu durumda hiç açmayabilir. Şimdi değil aralık ayından itibaren güneşe alıştırın. Şimdi aniden güneşe çıkarmak yapraklarını yakar. Kıştan beri yavaş yavaş alışması lazımdı.
Bahçede küçük saksıda duruyor. havalar 12 derece civarında. uzayan dallarını kesip kışın esintili cam önü iç mekana almam daha mı uygun olacak?
***
İçeri almada çok geç kalmışsınız. Kışın ev içine alınması gereken bitkileri sonbahar serinleri hiç başlamadan hemen önce, mesela istanbul’da eylül sonuna doğru almalısınız. Aksi takdirde git gide serinleyen havaya adapte olmaya başlar ve aniden sıcak-havasız odaya alınca (genellikle) çok kötü şoka girer ve ölürler. Fakat Madagaskar yasemini oranın kış soğuklarına dayanamaz. Geç kalmış da olsanız alın. Belki şansınıza bir zarar olmaz.