Bromeliad bitkilerinden en tanınmış bitki ananastır. Sonra Guzmania gelir. Bazı Bromeliad bitkileri evlerde, ofislerde süs bitkisi olarak kullanılır. Bunların arasında en tanınanları eşmeya (veya açmeya) ile guzmanya türleridir. Çiçeklerinin güzellikleri aylarca uzun süre bozulmadan devam eder. Ayrıca yaprakları da dekoratiftir.
Bromeliad türü bitkiler Bromeliaceae familyasını oluşturur. Çoğunluğu tropikal, bir kısmı subtropikal bölgelerin bitkileridir. En çok Güney Amerika kıtasında, sonra kuzey Amerika kıtasının güneyinde bulunurlar. Ayrıca bir türü batı Afrika’da bulunur.
Epifit ve toprak bitkileri olarak ikiye ayrılırlar. Toprak bromelyadlarına örnek ananastır. Epifitlere örnek guzmanya ve eşmeya. Efe püskülü her iki gruptandır yani her ortama uyar.
Süs bitkisi olarak kullanılanları genelde epifittir. Doğada ağaçların ve kayalıkların üzerinde yaşarlar. Bunlar ikiye ayrılır:
1) Epifit oldukları halde süzek toprağa da uyum sağlayabilirler. Su ve besin ihtiyaçlarını hem yapraklar arasında biriken su ile hem ağaç kabuklarına ya da kayalara yapışan kökleriyle karşılarlar.
2) Tam epifitik Bromelyadlar az ve kısa köklerini sadece tutunma amaçlı kullanırlar. Bu özellikli bromelyadların tropikal çöllerde bile hayatta kalmaları mümkündür. Yaprakları incecik tüyümsü uzantılarla kaplıdır. İnce tüyler gece karanlık saatlerde havadaki nemle su ihtiyacını karşılamada duyarlıdır. Gündüzleri ise ışığı yansıtarak ısınmayı azaltırlar. Besin ihtiyacını da yine hassas tüyleriyle havadaki tozlardan ve kuş, böcek kakalarından karşılarlar. Stomataları gün ışığında sıkı sıkı kapandığı için su kayıpları azdır (krasula metabolizması).
Evlerde Bromeliad türlerini yetiştirme
Yukarıda dediğim gibi süs bitkisi bromelyadlar çoğunlukla epifittir. Yani toprak bitkisi değiller. Yine de birçoğu özel karışım topraklarda sorunsuz yetişir. Ve başlıca iki gruba ayırmak, ona göre dikkatli olmak gerekir. Yani saksıda toprakta yetişenler ve tamamen topraksız olması gerekenler.
Bromelyadlarda aynı kök / gövde hayatında bir defa çiçek açar ve sonra yeni yavrular oluşturup ölür. Bu yüzden tekrar çiçek açmasını değil ölmesini bekleriz. Ama verdiği yavruları büyütmeniz gerekiyor. Onlar gelişince çiçek açar ve yine yavru oluşturup ölürler.
Hangi çeşitlerine sahipseniz ona göre bakımını yapmalısınız. Birkaç türü hakkında ayrı sayfalar hazırladım. Linkleri aşağıda.
— Alev kılıcı (Vriesea carinata)
— Ananas comosus
— Guzmania
— Eşmeya (Aechmea fasciata)
— Efe püskülü
— Cryptanthus bromelyadları
— Wallisia cyanea
— Aka Tillandsia
Lütfen sorularınızı ilgili türlerin sayfalarına yazın. Eğer sizdeki tür hakkında sayfa yoksa aşağıya yazın.
Yeni Bromeliad türleri hakkında sayfalar arttıkça yukarıdaki listeye linklerini ekleyeceğim.
Çiçekciden ananas bitkisi almıştım. Üstünde ufak meyvesi de var. Bakımı nasıl yapılmalı bilgi bulamadım maalesef. Bahçede yetişir mi?
***
Çok kolay yetişir. Bir çukur açın. Çıkan toprağı torf toprak ve dere kumu ile harmanlayın. O karışım toprak ile ananası dikin. Kışın eğer ısı sıfırın altına düşerse o günlerde üzerine büyük bir karton kutu veya kova geçirin. Bu kadar basit koruma fazlasıyla yeterli olur.