Başlıca özellikleri
Hem tırmanıcı, hem çalı biçiminde gelişen bir bitkidir. Çok yavaş gelişir. Ancak yıllar geçip kök sistemi adamakıllı güçlendiğinde gelişimi hızlanır. Uzun ve esnek dallar uzattığında akıllıca budamalarla gardenya gibi çalı görünümlü çiçekli bir bitki şeklinde tutabilirsiniz. Gerçi ful yasemin fazla uzun süreli güneş alacağı bir yerde olunca çalı biçimini kendiliğinden alır. Ama yine de yer yer düzensizce fazla uzamalar yapar ve dalları desteksiz dik duramaz. Az güneşte ise uzar gider. Her halinde dekoratiftir. Ve her türlü budamaları tolere eder.
Ful yasemini çiçekli görünümü
İlginç yapraklar
Oval ve tek parça olan yapraklar düzgün değildir. Eğri büğrü olurlar. Bir yıldan fazla bir süre yeşil ve taze görünümde kalan yapraklar iki veya üç, bazen dört tane olarak dalı çevreler tarzda karşılıklı gelişir. Yaprak sapları 4-5mm gibi gayet kısadır. Yamuk yumuk yaprakları ful yasemini için diğer yaseminlerden ayırt edici faktörlerdendir.
Ful yasemini ne zaman çiçek açar?
Ful yasemini çiçeklerinin yoğun ve keskin kokusu en beğenilen kokulardandır. Çiçek açması sıcak havaya bağlıdır. Daha doğrusu gelişimi sıcak havaya bağlıdır. Kısaca, gelişiminin mümkün olacağı kadar yeterli sıcak varsa sürekli çiçek açar.
Çiçek tomurcukları yeni uzayan dalların ucunda mini brokoli gibi ortaya çıkar. Tomurcuktan ziyade çiçeğin hiç olgunlaşmamış yeşil ve minyatür hali gibi görünürler. Bazen tomurcuklanma kristata formunda gürce olur (horoz ibiği gibi). Büyüdükçe rengi açılır. Tam beyaz olduklarında koku salarlar. Solmadan bembeyaz kalabilmeleri 24 saati pek geçmez. Ful çiçeği tam beyaz olmaya yaklaşmışken 5cm kadar dalı ile kesip almak ve olgun bir domatese saplamak, biblo gibi evde bir yere koymak Ege – Akdeniz bölgelerimizde eski bir adettir. Böylece (ben denemedim, söylentilere göre) çiçek 2-3 gün eve koku salar durur.
Tekrar tekrar çiçeklenmesi için püf noktası
Çiçekler daima yeni, taze yan dallarda açar. Çiçekleri solmuş dalları kısaltın ya da dipten kesin. Böylece yeniden filizlenir. Yeni uzattığı dalları tekrar çiçek açar. Her zaman budama yapabilirsiniz.
İklim isteği
Ful yasemini Akdeniz iklimine tam uyumludur. Yapraklarını kışın dökmez. Sıcak sevdiğinden dolayı sonbaharda erkenden gelişimi durur ve ilkbaharda uyanmakta acele etmez. Ful yasemin kışın -4C dereceye kadar yaprakları bile zarar görmeden dayanır. -8C dereceye kadar yapraklarını ve hassas taze dallarını kaybederek dayanır. Daha fazla soğukta toprak üstü tüm dalları kurur. Duruma göre toprak altı dahil tamamıyla kuruyup ölebilir. İstanbul’da sadece binaların güney cephelerinde kışın soğuktan hiç zarar görmez.
Ful yasemini yetiştirme, bakım gereksinimleri
Öncelikle sıcağı sevdiğini, serin yerlerde çiçek açmaya pek yeltenmeyeceğini bilmelisiniz. Güneş ihtiyacı ise tam gün, yarım gün, direkt olmayan az güneş hatta hafif gölge bile ful yasemin için uygundur. Her yere uyar (koyu gölge hariç). Güneş yeterli olsa bile yeri fazlaca serin olacaksa bu durumda köklerinin zor sığacağı kadar büyüklükte plastik saksıda yetiştirin. Böylece kökleri güneşten ısınır ve mutlaka çiçek açar.
Evde ful yetiştirmek istiyorsanız bulunduğu yer havadar-esintili, sıcak ve güneşli olmalıdır. Güneş dalları, yaprakları ve saksıyı ısıtırsa çiçek açması kesindir. Ev içinde saksıda toprak havadar olmak zorunda. Toprağına iri taneli dere kumu ve ponza taşı karıştırarak havadarlığını da süzekliğini de iyice arttırmalısınız.
Toprak ve pH hassaslığı
Jasminum sambac çeşitleri bitkisel organik maddelerce zengin (çürüntülü ve humuslu), az asitli ve nötr topraklarda gayet güzel yetişirler (pH 6.1 – 7.5 arası). Ful ise asitliliği biraz daha fazla topraklarda daha güzel yetişir (pH 5.1 – 6 arası). Alkalinli topraklara da uyum sağlayabiliyor ama coşkulu bir gelişim pek mümkün olmaz. Asitli toprak imkanınız yoksa toprağını kabartıp çiğ kabak püresi, domates püresi gibi maddeler karıştırın. Bunu ilkbahar başında ve yaz başında tekrarlayın. Sulama suyunun da mümkün mertebe kireçsiz olmasına dikkat edin. Ara sıra demlikte artan koyu demli çay ile sulayın.
Ful yasemini sulama sıklığı
Yaz boyunca toprak ıslaklığını yitirince, nemini de biraz yitirince sulayın. Kışın nem de neredeyse tamamen gidene kadar bekleyip sonra sulayın. Bu ölçüler saksıdaki ful için sadece toprağın en üst 3-4cm derinliğine kadardır. Daha dipleri kontrol etmeyin.
Besin-gübre verme
Aslında ful yasemin için en faydalısı kestane gübresidir (veya özel ortanca-rhododendron gübresi kullanın). Bunlardan bulamazsanız genel amaçlı sıvı bitki besininden sadece ayda bir defa verin. Kışın vermeyin.
Saksı değiştirme
Kökler saksı içinde sıkı bir yumak oluşturmaya başlamaya doğru daha büyük bir saksıya almalısınız. Bazı bitkiler saksı içinde köklerinin yoğun sıkı yumak gibi olmasını sever. Fakat ful yasemini öyle değildir. Bununla beraber aşırı sıcakların olmadığı memleketlerde çok büyük saksılar iyi değil. Çünkü ful gelişiminde ve çiçeklenmesinde köklerinin ısınması önemlidir. Bunun için gereğinden fazla büyük saksılara dikmeyin ama kökler de fazla sıkışık kalmamalı.
Dinlendirme ve budama
Kışın soğukta kalıp gelişimi mümkün olmuyorsa zaten güzelce dinleniyor. Ama eğer bütün yıl güzelce gelişim gösterebileceği sıcak şartlarda yetiştiriyorsanız aralık ayının ortasından şubat ayının başına kadar sulamayı bir hayli azaltarak dinlendirmelisiniz. Dinlendirme sonunda güzelce budayın. İstediğiniz gibi budayabilirsiniz. Ayrıca çiçekler geçtiğinde de ufak tefek budamalar yapın. Tekrar tekrar çiçek açması için budamaların faydası olur. Sürekli bahçede yetiştiriyorsanız ilkbahar başında budayın. Bunun dışında, yukarıda çiçek açması kısmında anlattığım gibi budamaları yaz boyunca yapmanızda bir sakınca yok.
Ful yasemini üretim, çoğaltma yolları
Basit daldırma, yarı olgun dal çeliği ve tepe çeliği ile ful yasemini dalları kolayca köklenir. Bu usullerle çoğaltılması mümkündür ama dikkat ister. Fazla uğraştırmayan, ihmal edilmeye uygun, en basit ful çoğaltma yöntemi ise şudur:
Bahar başında don olayları görülmeyen (istanbul gibi) yerlerde Mart sonunda güçlü ve yapraklı dallarını kesip küçük saksılara direkt toprağa dikin. Toprak iri dişli kum veya perlit ile yarı yarıya karışım olsun. Devamlı esintili ve az güneşli yerde tutun (devamlı esinti ve serinlik önemli). Haziran başında daha iyi güneş alacakları sıcak bir yere alın. Yeni filizlenmelerle büyümeye başlarlar. Bu yıl çiçek açarlar mı belli olmaz ama sonraki yıl kesinlikle çiçek açarlar. Bu usulde ful çoğaltmayı hafif don olayları -3C dereceyi pek aşmayan yerlerde sonbahar sonunda açık havada başlatabilirsiniz.
Zararlıları
Örümcek bitler fullere fena zarar verir ve zararı da pek belli olmaz. Zira hem ful yaprakları mantar hastalıklarına dayanıklıdır (yani bitlerin tahribatları mantar hastalıklarına pek yol açmaz) hem de örümcek bitler ful yapraklarında ağ gibi oluşumlar yapmaz. Bu sebeplerden dolayı örümcek bitlerin ful yapraklarında aşırı çoğalmalarını ve bitkinin neredeyse tüm enerjisini, gücünü sömürdüklerini anlayamazsınız. Görünürde sadece gelişim durmuştur. Genelde esintisi az yerlerde çoğalırlar. Yaprak altlarında ürerler. Su sıkarak sık sık yıkamakla kurtulabilirsiniz. Ya da » ilgili sayfada adını verdiğim ilaçtan kullanmalısınız.
Ful yasemini bahçede çim olan bir bölgeye ekme durumunda çimin her gün sulanmasından zarar görür mü?
***
Hayır çimlerin her gün sulanmasından kesinlikle zarar görmez.
Merhaba temmuz 18’de hedera helix ve ful yasemini ayni saksiya diktim. Yaseminim cicek acmaya basladi bile. ikisini birbirine sardirarak balkonuma pergole yapmayi planliyorum. cunku gunesten oturamiyoruz. su anda boylari neredeyse 1.50. Bir senede acaba tamamen 3m lik balkonumu ikisi de kaplarlar mi? ikisini ayni yere dikmek iyi fikir mi? Bodrum sicaginda havasinda ikisi de muhtesem oluyorlar. Tavsiyeleriniz nedir?
***
Maalesef ful yaseminin istediğiniz gibi hızlı büyüme özelliği yok (belki yanlışlıkla ful denen yalın kat çiçekli ve iri parlak yapraklı yaseminden ise o azgınca büyür). Hedera her halükarda zamanla istediğiniz hale gelir ama en az iki yılı alır.
Merhaba benim ful çiçeğim çok çiçek açtı ama iki dalın üzerine şimdi siyah yuvarlak tohum gibi sert bir yuvarlak var. Ne olduğunu merak ettim. Fulun açacağı yerde siyah sert yuvarlak tohum mu acaba? İlk defa böyle bir şeyle karşılaştım.
***
Muhtemelen o kısımda bir kuruma ve çürüme olup sert bir hal almıştır. Benim bildiğim kadarıyla ful yasemin hibrit olup asla tohum vermez. 7 yıldır ful yaseminim hep çiçek açar ama hiç tohum oluşmaz.
Kuruma falan yok gayet parlak mor siyah arası bir şey bende merakla sonucu bekliyorum sizede bildirecem hatta birisini kopardım içine bakmak için elin mor siyah arası boya oldu içerisi beyaz yuvarlak rahmetli babaannemin fulu 20 yıldır bende ama arttırıyorum sürekli
Benim ful çiçeğim yaz kış balkonda duruyor. Kışın soğukta içeri mi almalıyım? Yapraklarında kuruma, sararma, dökülme oluyor. Bir kez de ballık gibi beyazlık oldu. Yapraklarını yıkayarak temizledim. Şimdilik iyi.
***
Balkonunuz kuzey cephe değilse kışın içeri almanız gerekmez. Kuzey cephe ise kışın ısı sıfırın altına düştüğü günlerde geçici olarak içeri alın. Ful yasemin yaprakları bir yıldan fazla hiç bozulmadan duracak kadar dayanıklıdır. O kadar eskimeden yapraklar dökülüyorsa bir şeyler ters gidiyor demektir. Belki toprağını değiştirmeniz gerekiyordur.
Ful yaseminim çok uzadı ve şekilsizleşti. Yeri ışıklı ama güneş görmüyor. Budayarak bodur bir forma getirebilir miyim? Çelik için dalları neresinden kesip almalıyım?
***
Evet budayarak istediğiniz şekli verebilirsiniz. Hiç korkmayın. Ful yasemin güneşsiz ortamları sevmez. Yüksek sıcağı ve kızgın güneşte ısınmayı seviyor. Çelik için 20cm – 30cm arasında uzunluk yeter. Yapraklı herhangi dalları uygundur. Çeliklerin sadece en yukarısında üç tane yaprak kalsın. Alt kısım yaprakları makasla keserek giderin. Şimdi tam zamanı. Haziran ortasına kadar direkt güneş almamalılar. Bu usulde köklendirdiğim çelikler yazgelince çiçek bile açmışlardır.
Kabak ve domates rendesi vermenin süresi var mı? Ne zaman verilir?
***
Birilerinden duyup yazmıştım ama aslında hiç de gerek yok. 6 yıldır Didim’de bahçemde kireçli toprakta gübresiz vitaminsiz gayet güzel yaşıyor. Yaz kış yaprakları yemyeşil. Her yaz çiçek açar durur. Yani kısaca asitli toprak sevdiğinin doğru olmadığını altı yıllık tecrübemle anlamış oldum. Kabak vesaire uygulamalar saksılarda yetiştirilen bitkilere ciddi risk taşır. Hiç yapmayın (fulünüz bahçeye dikili ise yapabilirsiniz). Demlikte artan çay ile ayda bir iki defa sulamanız daha iyi olur. Paslı tel parçaları ve paslı çivi toprağını biraz eşeleyerek gömün (bunlar demir takviyesi işi görür -eğer demir eksikliğinden dolayı yapraklarda sarımsılıklar oluyorsa ya da olmuyorsa bile tedbir için yapmak iyi olur).
Çelikleme yapar iken toprağa kaç cm dikebiliriz?
***
10cm ile 15cm arası uzunluğunda kısım toprak altında kalsın. Ama daha önemlisi şudur: Daldaki yaprak boğum yerleri yani filizlenme gözleri olan yerleri dikkate almalısınız. Daldaki iki boğum yeri mutlaka toprak altında kalacak. Bu şartla 10cm’den daha uzun kısmın toprak altında kalmasına gerek yok.
Kapalı balkonumda ful yaseminim var. Yaklaşık 4 yaşında olmalı. Öğleye kadar direk güneş alıyor yaz kış. Öğleden sonra aydınlık gölgede. Toprak saksıda. Nisan basında torf, hindistan cevizi lifi, ponza karışımlı toprak ile plastik saksıya alacağım. Yaseminim oldukça uzun. Fakat toprağa yakın kısımları ağacımsı gövde şeklinde, yaprakları yok. Ve şekil vermesi zor. Kıvırmaya çalışırsam kırılabilir. Balkonda olduğu için daha dekoratif olmasını bol yapraklanmasını istiyorum. Yapraklarda eğrilmeler, şekil bozukları var. Kışın haftada bir, yazın gün aşırı, çok sıcak günlerde her gün akşam suluyorum. Direnaji çok iyi. Yaz akşamlarında balkon camını gece açık bırakıyorum esinti alıyor. Ancak sağlıklı görünmüyor. Geçen sene çiçeklendi. Fakat bembeyaz her yeri dolu dolu çiçeklenmedi. Vitamin veriyorum. Toprak asit kısmını ölçmek vs biraz karışık. Bazen beyaz bit problemi oluyor bolca sprey yapıyorum. Yaseminim için toprak değiştirme, saksi değiştirme vitamin ve bol yapraklanması için ne yapabileceğim konusunda tavsiyelerinizi alabilir miyim?
***
Hindistan cevizi lifi kullanmayın. O kadar fazla süzek, aşırı havadar toprak İzmir iklim şartlarında ful yasemin için hiç iyi değil. Zararlı olur. Şöyle bir karışım yapın: 2 ölçü doğal arazi toprağı + 3 ölçü torf toprak. Ponza taşı olmasa da olur. İsterseniz bir miktar katın. Ful yasemin tam 10 yıldır kesintisiz yetiştirdiğim, iyi bildiğim bir tür. Yaprak şekil bozukluğu demişsiniz ama bu da ful yaseminin özelliği. Yapraklar çoğunlukla yamuk yumuk oluyor. Eğer çoğunluk dümdüz ise sizinki ful değil başka bir türdür (bk). Asitli toprak hiç önemli değil. Didim’de bahçemde dünyanın en kötü toprağında mükemmel yetişiyor. Toprak ağır killi toprak ile kireç taşı kırpıntıları karışımı. Eğer söylendiği gibi asitli toprak şart olsa idi bu toprakta kloroz sorunundan gözünü açamazdı. Zaten çoktan ölürdü. Yapraklarda sararma dahi olmuyor. Yılda bir iki defa buduyorum. Yaz boyunca bir defa değil rasgele zamanlarda birkaç defa çiçek açar. Kışın ne kadar soğuk olursa olsun yaprakları bozulmuyor (Didim şartlarında). Neyse sizinkinde şimdiye kadarki problemler muhtemelen çok çabuk kuruyan toprak yüzünden olmuştur. Dediğim gibi toprak karışımı yaparsanız o sayede yaz sıcaklarında kökler fazla ısınmaz ve böylece daha iyi gelişim gösterir. Daha uzun dallar ve daha fazla yan dallar gelişimi olur. Dolayısıyla çiçeklenmesi de bolca olacaktır. Toprak değiştirmeyi bu haftalarda yapın. Bitki besini yerine şu sayfadaki gibi bir gübreleme tavsiye ederim: Salon bitkilerine hayvan gübresi nasıl verilir?
Benim ful çiçeğim bütün yapraklarını döktü. Şimdi budama yapsam tekrar canlanır mı?
***
Hiç normal değil. Ful yasemin bütün yıl yapraklıdır. Budama bir şey değiştirmez. Ancak köklerde fazla kayıp varsa ona göre budamak yani dalları azaltmak iyi olur. Dalları yeşil değilse zaten ölmüştür. Yeşil ise hemen toprağını değiştirin.
Bu çiçeği alıcam da acaba Kapaklı’da yetişir mi? Bazen iklimi soğuk olabiliyor.
***
Sürekli dışarıda düşünüyorsanız olmaz. Oranın kış soğuğuna dayanamaz. Saksıda yetiştirip kışın kapalı bir yerde korumanız lazım. Bu şekilde uygundur. Zaten ilkbaharda çok geç uyanma özelliği var. Saksıda olunca ilkbaharda saksısına güneş gelip toprağı ısınınca daha çabuk uyanır.
Evimin balkonu teraslı ve üzeri açık. Öğle sonuna kadar direk güneş alsa çiçeğime zarar verir mi?
***
Süs bitkileri her şeyiyle güzel olmak zorunda. Yazın o kadar yoğun güneşte zarar görmez ama hem gelişimi az ve yavaş olur hem pek güzelliği kalmaz. Yaz aylarında öğle saatlerinin tepe güneşinden kaktüsleri bile korumayı tavsiye ediyorum. Zarar görecekleri için değil, güzel gelişim gösteremeyecekleri için ve güzel yapılanamayacakları için. Terasın üzerine güneş filtreleyici sera tülü germeniz her tür bitkileriniz için çok iyi olur.
Benim ful yasemin nedense hiç çiçek vermiyor. Sadece çalı gibi uzuyor. Ne yapmalıyım?
***
Ful yaz boyunca birkaç defa çiçek açar. Ne gibi hatalarınız var bilmiyorum. Yukarıdaki bilgileri okuyun. Kapalı ve güneşten mahrum yerde tutuyorsanız orada çiçek açmaması normal.
Ful çiçeğini balkonda yetiştiriyorum. Yaprakları ve çiçekleri kuruyup dökülüyor. Çiçekleri yanıyor gibi kahverengileşiyor. Sürekli güneş de görüyor. Sulamasını da dikkatli yapıyorum.
***
Maalesef ful yaseminin çiçekleri açtıkları gibi en fazla 24 saat içinde kahverengileşerek bozulur. Bu onun doğal özelliğidir.
Benim ful yaseminim güneşte yandı ve tamamen kurudu. Belki yeniden açar diye bekledim ama saksıda duruyor öyle. Kuru çalı gibi. Tekrar çıkması için ne yapmak gerekir ya da tamamıyla öldü mü?
***
En üst kısımdan dalların dış kabuğunu tırnağınızla kazıyın. Yeşil canlı doku yoksa derece derece aşağılara doğru devam edin. Nerede yeşil canlı doku varsa orada yukarısını budayın. Sulamaya devam edin. Yakında filizlenir. Ama eğer kontrollerinizde hiçbir yerde en dipten bile yeşil canlı dokuya rastlamazsanız tamamen ölmüş demektir ve artık yapılacak bir şey yoktur.
Full çiçeğinin dalından aldım ve dallandırmak istiyorum. Nasıl çogaltabilirim? Daha önce hiç bakmadım. Nasıl filizlenir bilmiyorum.
***
Tamamıyla gübresiz ve iri taneli dere kumu ile karışık toprağa dikin, sulayın. Şimdilik gölgede tutun. Kasım sonundan itibaren güneşli yere alın. Ama sürekli dışarıda açık havada olması lazım. Sakın köklendi mi diye söküp kontrol etmeye kalkışmayın. Aylarca hiçbir gelişme göstermeden olduğu gibi durur. Sabırlı olmanız lazım. İlkbaharda mayıstan sonra filizlenip hızlıca büyür. Ful yaseminine bu tip çoğaltma yönteminin en uygun zamanı ekim ayı sonundan mart sonuna kadarki zaman aralığıdır. Bu zaman aralığında istediğiniz zaman başlatın. Gerçi şimdi de başlayabilirsiniz ama şu an (bu basit yönteme göre) sizin orada hava fazlasıyla sıcaktır. Diğer yöntemler yukarıda çoğaltılması başlığı altında yazılı. Neyse şimdi size yazdığım yöntemi sonbahar ve kış boyunca yeni dallarla birkaç ayrı saksıda tekrar tekrar deneyin. Ya hepsi tutar ya da en az bir tanesi kesin tutacaktır.
Saksıda ful çiçeği aldım. Dalları kuruma yaptığı gibi çok sık çıkan sürgünler de tamamen kuruyor. Yani çıkan sürgün kuruma yapıyor. Ne yapabilirim?
***
Bu civarların yerel üreticilerinin sattığı bitkiler 4-5 yıl öncesine kadar gayet sağlıklıydı. Eski usul sağlıklı toprak karışımı yaparlardı. Fakat şimdi artık öyle değil. Bu çiçekçilerden yeni aldığımız saksı bitkilerinde daha ilk günlerde bozulmalar başlıyor. Bunlar da geleneği bozdu. Her neyse.. Anlattığınız zararlar toprağın EC derecesinin aşırı yüksek olduğunu gösterir (tuzlu toprak sorunu). Ful yeni gelişim teşebbüslerinde bulunuyorsa durum henüz çok tehlikeli boyutlarda değil. Sulamaları toprağı yıkıyorcasına bol bol su dökerek yapın. Saksı alt deliklerden ne kadar çok miktar su süzülüp giderse o kadar iyi. Zamanla tuzluluk azalır, zararsız dereceye düşer ve kurumalar tekrarlanmaz.
Ful çiçeği nasıl ve hangi ay budanır? Epey uzadı ve iki tarafında birer dal var. Daha çok dallanmasını istiyorum. Uzun dalını mı kısaltmalıyım?
***
Çok geç kaldınız. Nisandan ağustos ortasına kadar budama olabilir. Şimdi nisan ayını bekleyin. Sonra istediğiniz gibi kısaltın.
Ful çiçeğimi kışın açık balkonda bakabilir miyim? Doğu yönünde balkonum. Üstlerine bazen yağmur geliyor. Bu iyi mi?
***
Evet zaten bahçe bitkisidir. İzmir’in kış soğukları bu tür için zararlı değildir. Benimki (Didim’de) 7 yıldır bahçede yaşıyor. Kış boyunca yapraklarda en küçük bir bozulma olmuyor.
Full çiçeğini balkonda yetiştiriyorum. Geçen yıl budamasını yaptım. Bu yıl sürekli çiçek açıyor ancak yaprakları kuruyor. Tepe güneşi 2 saat süre ile alıyor. Haftada 2 kez sulama yapıyorum.
***
Balkonda olduğuna göre saksıda demektir. Yapraklarının kuruması normal değil. Toprağı besleyemiyordur ya da susuz kalıyor olabilir. Bitlenmiş de olabilir. İyice kontrol edin. İlkbaharda daha büyük bir saksıya geçirin. Toprağını doğru hazırlayın.
İki sene önce ful yasemin aldım. Çok büyük değildi ama kalın gövdesi vardı. Bir dal uzadı. Hiç çiçek açmadı. Balkonda güneşli ve rüzgarlı yerde. Bir ay önce toprak değiştirdim ve daha büyük saksıya geçirdim. Uzun dalı kestim. Arada çay ve gübre veriyorum. Çiçek açması için başka ne yapmam gerekir?
***
Ful yasemin çok küçük olsa bile mutlaka çiçek açar. Ayrıca sadece sıcak aylarda gelişim gösterir. Sizinki sanıyorum başka bir türdür. Zaten büyük yapraklı alakasız yasemin çeşitlerini ful yasemini diye satanlar her yerde çok var. Toprak değiştirmeyi ve budamayı yanlış zamanda yapmışsınız. İlkbahardan ilkbahara yapmanız gerekir.
Bahçemde ful yasemin yetiştirmek istiyorum. Merdiven demirlerinde sarmalayıp uzatmak uygun olur mu? Muğla Yatağan bu çiçeğin yetişmesi için uygun mudur? Kaç derece soğuğa dayanıklıdır? Ben -4 dereceye kadar dayanıklıdır diye biliyorum.
***
Ful yasemin çok hızlı gelişmez. Ancak çok iyi bakarsanız, toprağını önceden çok iyi bir şekilde terbiye ederseniz olur. Sizin oranın iklimi uygun mudur hiç bilmiyorum. Kışın eğer kuzeyli rüzgarları almayan bir yerde olursa -6C dereceye kadar olan donmalardan en küçük bir zarar bile görmez (bizzat şahit olmuşumdur).
Ful çiçeğim cam balkonda 2 sene bekledim bu yıl çiçek açtı. Yaprakları yanmış gibi sararıyor Direkt güneşten uzaklaştırdım. Çiçekler çok minik açıyor doğal mıdır? Sulamayı nasıl yapmalı?
***
Ful yasemininin çiçekleri ceviz iriliğinde ve çok katmerlidir. Kokusu insanı asla baymayan, çok güzel, çok keskin ve en az bir metre çevresine yayılıcı yoğunluktadır. Fakat en fazla 24 saat dayanır. Yani bir günde solarlar. Bu tarifime uygun değilse o bitki ful değildir. Çiçeklerinin çok küçük olması normal değil. Toprağı felaket kötü anlamına gelir. Yaprakları ise en az bir yıl yemyeşil dayanıcı özelliğe sahiptir. Buna göre düşünün. Cam balkonunuzda ısı birikimi oluyorsa ve hava akımları pek yoksa bu da çok kötü bir şey. Normalde ful yasemin mesela benim bahçemde olduğu gibi bütün gün şiddetli direkt güneşten yanarcasına ısınmaya tam dayanıklıdır. Ama kapalı balkonlarda yüksek sıcak ve havasızlık ikisi bir arada olunca fena zarar verir. Sulama şeklinden önce şartları düşünün. Ayrıca yapraklarda bitlenme olmuş da olabilir ki kapalı balkonlarda hep olur. Bitlerin çok kötü zararı olur.
Ful cicegi Mart’ta diksem ne kadar sürede koklenir? Diker dikmez hemen gunese mi koyacam?
***
Ne zaman köklenir bilmem. Benim denemelerimde ben ne kadar zamanda köklendiğini kontrol etmedim. Sadece toprağa diktim ve mayıs başına kadar direkt güneş ışınları almayacağı yerde tuttum. Mayıstan sonra gelişmeye başlıyor, bazıları ilk yazında çiçek bile açıyor.