Aroma Türkçemizde genelde yiyeceklerin lezzetlerindeki kokumsu hoşluklara denir. Ayrıca yiyeceklere özel bir nitelik vermek için kullanılan maddelere denir. Bu maddeler katıldıkları yiyecekleri/içecekleri sanki filan meyve ile veya filan gıda ile karışıkmış gibi hissettirir: Örneğin muz aromalı süt gibi. Ya da tereyağ aromalı margarin gibi. Yunancada ise aroma güzel koku ve parfüm anlamlarına geliyor. Terapi kelimesi ise, esasen Yunancada tedavi anlamındadır. Yunanca anlamlarıyla düşünürsek, sanki aromaterapi “güzel kokuları koklayarak tedavi görmek” anlamına geliyor gibi. Gerçekten öyle mi? Pek de evet diyemeyiz. Çünkü büyük çapta öyle değil.
Aromaterapi Nedir? Bitkilerden elde edilen, genellikle hoş kokulu olan “uçucu yağları” cilde sürerek, o yağlarla masaj yaparak, buhur yapıp soluyarak vesaire sürdürülen tamamlayıcı tedavilerdendir. Burada konumuz onlar değil.
Aromaterapi bahçesi: Burada benim amacım aslında sadece herkese genel bir fikir vermek. Konumuz sadece bahçelerimizde yetiştirebileceğimiz hoş kokulu ve tıbbi önemi olan bitkilerden yetiştirmek. Mesela bahçesinin tamamını veya bir kısmını gücü yetmediği için boş bırakan, değerlendiremeyen kişiler.. O bahçeyi kolay yoldan niçin tıbbi ve aromatik bitkilerle doldurmayasınız?
Tıbbi-aromatik bitkiler
İlginçtir ki bu bitkilerden pek çoğu hiçbir bakım istemez. Hatta bazıları sulama bile istemez (örneğin lavanta ve adaçayı). Bazıları sürekli sulama ister (nane, fesleğen, reyhan). Çoğu bakım ve sulama istemeseler bile ufak tefek uygulamalarla daha iyi yetişmelerini sağlamamız gerekir.
Bunlara birkaç örnek:
Biberiye (rozmari), lavanta, kekik, mercanköşk, nane, melisa (oğul otu), fesleğen, reyhan, ıtır, adaçayı, defne ağacı..
Hoş kokulu çiçekler açan bitkiler
Aromaterapi terimini burada gayet farklı bir anlamda düşünelim. Yani bahçenizde her mevsimin hoş kokulu çiçek açan türlerinden yetiştirmeniz. Ve böylece onları koklayarak bir şekilde kendinizi daha iyi hissedesiniz. Mutlaka her birinin bambaşka iyi bir etkisi vardır. Bu da bir terapi sonuçta.
Şebboy, leylak, hanımeli, karanfil, ful yasemin, yıldız yasemin, gardenya, sümbül, mis zambak, frezya, fulya, portakal ağacı ve ıhlamur ağacı gayet güzel kokulu çiçekler açan bitkilerdir. Belki tüm güzel kokulu çiçeklerin kraliçesi Isparta gülüdür. Ama zevkler ve renkler tartışılmaz derler. Benim için frezya kokusu muhteşemdir. Bir başkası için yasemin kokusu.. Bu arada, portakal çiçeklerinin kokusuna hiç kimse hayır hoşuma gitmedi diyemez sanıyorum. Öte yandan melisa çalısı ve mum çiçeği kokularını bazı insanlar çok severken bazı insanlar ağır ve bayıcı bulur. Ama en azından uzaktan hissedince istisnasız herkese hoş gelecekleri kesindir.
Yaz boyunca sürekli muhteşem kokular:
Yukarıda saydıklarımdan hanımeli ve ful yasemin yaz boyunca sürekli muhteşem kokulu çiçeklerini açarlar. Hanımeli değil ama ful yasemin biraz yüksek bilgili özel bakım istiyor. Ve gerçek yasemin türlerinden birçok bitki de yaz boyunca güzel kokulu çiçeklerini açar dururlar. Akdeniz ikliminde kışın bile çiçek açmaya devam eden yaseminler var.
Aromaterapi çaylarına dikkat
Bitkilerde isim karmaşası yüzünden zehirlenebilirsiniz. Her şeyi çok iyi araştırmanızı tavsiye ederim. Naneye benzeyen melisa bitkisinden çay yapılır. Oysa, adı melisa olan başka bir bitki daha var ki zehirlidir. Buna genelde melisa çalısı deriz. Sonra, yasemin çayı da meşhurdur. Ama yasemin denen her bitki yasemin değildir ve zehirleyici olabilirler. Mesela çok yerde yanlışlıkla Arap yasemini denen yıldız yasemin, kesinlikle yasemin türlerinden değildir. Melisa çalısı da yasemin türlerinden değildir ve bu ikisinin çiçeklerinden çay yapılmaz.
İlgili diğer sayfalar
1 ⇒ Bitkilerde güzel koku
2 ⇒ Koku egzersizleri ile beyin performansı
3 ⇒ Hangi bitkilerin çiçeği yenir? (Yenebilir çiçekler)
4 ⇒ Arıcılık için çiçekler