Genel özellikleri
Doğal ortamında 15 metre kadar büyüyen para ağacı Pachira aquatica bütün yıl yapraklıdır. Birkaç parçadan oluşan büyük yaprakları parlak ve oldukça iridir. Gösterişli ilginç çiçeklerini geceleri açar ve güzel kokuludur. Doğal yaşam alanı genelde bataklıklar olmasına rağmen susuzluğa gayet iyi dayanıklılık gösterir. Zehirli değildir. Kışın -5C dereceye kadar soğuğa belirli şartlar altında dayansa da çok dikkatli olmak gerekir.
Habitat
Para ağacının ana vatanı Amerika kıtalarının orta-geçiş yeri ve Güney Amerika kıtasının kuzey kesimleridir. Tropikal iklim kuşağına aittir. Genelde temiz sulu bataklıklarda, ayrıca nehir kenarlarında ve nehirlerin denizle birleştiği haliç ve koy benzeri alanlarda yetişir.
Neden para ağacı deniyor?
Uğurlu olduğuna, bulunduğu ev halkına çok para kazandırdığına, sahibini zengin ettiğine inanırlar. Pachira aquatica (para ağacı) Feng Shui felsefecilerinin değer verdiği bitkilerdendir.
Kullanım
1- Salon-ofis: İri parlak canlı yeşil renkte yapraklarıyla ve kalın ilginç gövdesiyle para ağacı hem dekoratif hem oldukça kibar görünümlüdür.
2- Bonzai için uygundur.
3- Bahçe: İklimi uygun yerlerde bahçe dekorasyonunda para ağacı tropikal – yağmur ormanı konsepti amacıyla.
4- Gıda: Doğal olarak yetiştiği memleketlerde meyvesi yenir. Sırf çekirdekleri için yetiştiriciliği bile var. Çekirdeklerinin lezzeti çiğken yer fıstığına, kavrulunca kestaneye benzer. Çekirdekleri çiğ veya kavrulmuş olarak yenildiği gibi unundan ekmek yaparlar. Para ağacının çiçekleri ve yaprakları sebze gibi pişirilerek yenebilir.
Süs bitkisi olarak kullanımının tarihçesi
1986’da Japonya’da içmekân süs bitkisi olarak yaygınlaşıp uğurluluğuyla meşhur olduktan sonra para ağacı Pachira aquatica tüm Doğu Asya’da popüler olmuş. Tayvan orkidecilikte olduğu gibi para ağacı ihracatından da bir hayli gelir elde etmektedir.
Satış şekilleri
Pachira saksıda yapraklı olarak ve ayrıca köksüz-yapraksız kuru ana gövde-dal olarak da satılır. Bu kuru parçalar güneşli sıcak bir yerde nemli toprakta hızla köklenir ve yapraklanır. Kuru satış daha çok ticari amaçla yetiştiricilik yapanlara yöneliktir.
Yetiştirme ve bakımı
Para ağacı güneşi çok sever. İyi güneş alırsa daha iyi gelişir. Yarı gölgeli yerlerde ve hiç güneş almasa bile güçlü aydınlık pencere önlerinde sorun çıkarmaz. Sadece koyu gölge ve iyi aydınlık olmayan mekanlar, loş köşeler para ağacı Pachira’ya uygun değildir. Ana vatanında bataklık bitkisidir diye fazla su sevdiğini düşünmeyin. Saksılarda gereksiz sıklıkta sulama kökleri çürütür. Kökler temiz hava istiyor. Bunun için suyu süzdürürlüğü mükemmel bir toprak karışımı gerekiyor. Bir de fazla büyük saksı iyi değildir ki köklere hava ulaşımı zor olmasın.
Toprak ve gübre ihtiyacı
Çok havadar olması kaydıyla her türlü toprak para ağacına uygundur. En sağlıklısı şudur: 3 ölçü torf + 2 ölçü ponza taşı + 1 ölçü iri taneli (3-4mm) temiz dere kumu. Aynen bu şekilde yaparsanız para ağacı Pachira aquatica için en iyi toprağı sağlamış olursunuz. Toprağına gübre katmayın. Ayda bir defa genel amaçlı bitki besininden vermelisiniz (çiçekcoşturan vb markalardan ev süs bitkileri için hazırlanmış olan bitki besinleri). Kış boyunca sadece iki ayda bir verin. Gelişim tamamıyla durmuşsa hiç vermeyin.
Saksı değiştirme
Her iki yılda bir, mayıs ortasında toprak yenilemesi iyi olur. Kökler çok fazlalaşmamışlarsa yine aynı saksısına dikin. Saksı büyüklüğü daima köklerin anca sığacağı kadar olmalı. Gereğinden büyük saksıda fazla toprakta Pachira’nın kökleri çürür ya da çürümese bile gelişimi pek iyi olmaz.
Sulama
Susuzluğa dayanıklı olsa da yaz aylarında para ağacınızın toprağını uzun süre susuz bırakmayın. Susuzluk yapraklarının dökülmesine sebebiyet verir. Toprak çok hafifçe kurudukça vakit kaybetmeden tekrar sulayın. Serin mevsimlerde toprağı ciddi bir kuruma gösterdikçe sulayın. Yaz-kış her zaman sularken sulama suyunu bol tutun. Saksı alt deliklerinden su dışarı çıkmalı. Ayrıca o suyu toprak geri emmemelidir.
Hava nemliliği ihtiyacı
Pachira aquatica bitkisine ev ortamlarının hava nemliliği yeterli. Sıcak aylarda sık sık yıkanmayı, ıslatılmayı sever. Fakat ortamda hava akımları olmadığı zamanlar sakın yapmayın. Havası çok kuru olan memleketlerde (Mardin gibi) yaz sıcaklarında mutlaka havayı nemlendirme yöntemlerine başvurun.
Budama
Dallarını istediğiniz kadar kısaltabilirsiniz. Kesin gerekli değil ama budanarak kısaltılmış bir dalda bir yaprak bulunsa iyi olur. Budarken dalı keseceğiniz yer bir filiz noktasının 2cm kadar yukarısı olmalı. Budama zamanı olarak ilkbahar başını tercih edin. Eğer para ağacınızı yetiştirdiğiniz yer yaz – kış devamlı gelişmesine elverişli ise budamayı yılın herhangi bir zamanında yapabilirsiniz.
Üretimi
Yeni bir dalını kesip doğrudan toprağa dikeceksiniz. Yan bir dal veya tepe çeliği, 15-20cm uzunluğunda ve sadece bir veya iki yapraklı olacak. Çelikle para ağacı çoğaltmanın en iyi zamanı bahar ortası – yaz başı arası dönemdir. Saksıyı günde beş saat gibi iyi güneş alan bir yerde tutmalısınız. Güneşin ısıtıcılığı ve kuvvetli ışık sayesinde çabuk köklenir. Yaz ortasında güneş ve sıcak hava bir araya gelince iyi olmaz. Bu durumda güneşin pencere tülü gibi şeylerle filtrelemek gerekir. Diktiğiniz Pachira para ağacı dalı yapraklansa bile köklenmiş olduğundan emin olmayın. Güçlü bir gelişim olunca yeterince güçlü köklenme olmuş demektir.
Tohumlarından çoğaltmak da mümkün. Sadece para ağacı tohumlarını bulmak zor. Bulabilirseniz tohumlar gayet kolay çimlenip mini fidanları hızlıca büyür.
Olası problemleri
Bit, parazit, hastalıklanma gibi problemler olmasa da yanlış toprak ve havasız ışıksız yerlerde tutmak para ağacında birçok sağlık problemlerine yol açacaktır.
Uzun süre sevmediği yerde durması, kışın fazla üşümesi gibi sorunlarda para ağacı Pachira aquatica bütün yapraklarını döker. Şartlar düzeldiğinde yeniden yeşerir. Uzun süre gelişim göstermeyip yaprakları güzelliğini kaybetmişse yaprakları saplarının dibinden kesin. Bu sayede yeni yapraklar çıkarır. Ama elbette ortamın şartları pachira para ağacının gelişim göstermesine uygun ise.
Yapraklarda sararma ve bozulmalar
Yapraklarda sararmalar hızlı gelişim olmadığı zamanlar sulamayı gereksiz yere sık sık yapmaktan ve bitki besinini de bilinçsizce bol bol vermekten kaynaklanır. Para ağacı özellikle pek havadar olmayan yerlerde çok nazlıdır. Her şeyin ölçüsüne dikkat etmek zorundasınız. En eski yapraklarının sararıp dökülmesi ise normaldir. Bunun bir problem olduğunu düşünmeyin.
Eğer para ağacınızın yapraklarının en uç, kenar yerlerinde kuruma oluyorsa ya az sulamadan ya da çok sıcak veya çok soğuk günlerde ev içi hava cereyanından olmuştur. Yaprakların genelinde bozulma, kahverengi noktalar veya sararma oluyorsa yanlış usul sulamanız yüzünden köklerde sıkıntı olduğunun göstergesidir. Toprağı değiştirmelisiniz. Ponza taşı ile karışık yeni toprağa dikin. Yapraklardaki problemlere topraktaki element, mineral eksikliği de yol açar. Bitki besini mutlaka verin. Azot ağırlıklı (yani yaprak amaçlı) bitki besini pek uygun değil. Genel amaçlı bitki besini ister.
Para çiçeği, para ağacı denen diğer türler
Yeşim ağacı
Sedef çiçeği
Çin parası çiçeği
Kaynaklar
Pachira aquatica – floridata.com
Mexican fortune or braided money tree – houseplantsexpert.com
Pachira aquatica – missouribotanicalgarden.org
Büyük fotoğraf: booyongconservation.com
Çiçeğim salonda çok güzel büyüyüp gelişiyordu. Alttan başlayarak teker teker yaprakları sararmaya başladı. Yeşil yapraklar da aşağı doğru sarkmaya başladı. Toprağını değiştirmek için çıkardığımda birbirine lastikle bağlanmış kökler yumuşamaya başlamış ve içinden kokulu sıvı akıyordu. Çiçeğimi kurtarabilir miyim? Yumuşayan kökler yukarı doğru ilerliyor. Çürüyen kısmı kesmem doğru olur mu?
***
Evet elbette çürük yerleri tamamıyla kesin. Sonra bir hafta açıkta susuz topraksız bekletin ki kesik yerler iyice kurusun. Sonra bu bitkiye tarif ettiğim toprak karışımı ile saksıya ekin ve güneşli, çok havadar bir pencere yanında tutun. İşler yolunda giderse en geç bir ay sonra birçok yerinden filizlenir.
Para çiçeğim üzerine beyaz küf ya da pamuk gibi şeyler oluştu. 2 kere Arapsabunu+ sirke+karbonat karışımı sıktım. Tekrar ortaya çıkıyorlar. Ne yapabilirim?
***
O yaptığınız şey hiçbir şeye fayda etmez. Önce üzerine güneş geliyorken büyüteçle dikkatle inceleyin. Çok küçük bitler varsa onlar örümcek bittir ve ancak Airmec EC adlı ilaç etki eder. Ya da bıkmadan her gün ıslak bezle silerek yok edeceksiniz. 8-10 günlük uğraşma ile tamamen yok olurlar. Ama eğer mantar hastalığı ise ona Topas adlı ilaç lazım. Veya toz kükürt de işe yarar.
Yaklaşık bir senedir baktığım para pachira çiçeğim son zamanlarda çok fazla yapraklarını sarartıp döküyor ve dalları aşağı doğru sarkmaya başladı. 4 odunsu gövde vardı fakat ikisi hiç yaprak vermedi. Zaten yumuşamış köklerden ayrıldı çıkardım. Bundan sonrasında nasıl ilerlemem gerekiyor?
***
Öncelikle öldürücü unsur yanlış topraktır. Yanlış topraklarda her an her türlü çürüme, bozulma vakaları olur. Bir süre güzel bir şekilde gelişirken sonra aniden ölür giderler. Toprak niteliği önemli. Yukarıda tarif ettiğimin aynısı şart (biraz önce o kısmı değiştirerek naha net anlaşılır hale getirdim). Diğer hayati önem taşıyan unsurların en başında hava akımları gelir. Sonra ışık ve ısı şartlarının uygun olması.
2 yıllık para ağacımda neredeyse hiçbir gelişim yok. İki yıl önce ağaçların içinden çıkan toprağa dikmiştim. Şu an yapraklarının uçlarında ve ortalarında nokta nokta kurumalar var. Bu toprağı kullanmakla yanlış mı yaptım acaba?
***
Bunca zamandır ölmemişse toprağında kusur yok demektir. Ancak, sağlıklı toprak besleyici toprak anlamına gelmez. Hem havasız kuytu köşelerde tutuyorsanız oralarda yaşayamaz. Size tavsiyem acil olarak yukarıda tarif ettiğim gibi bir toprak karışımı yapın ve ona aktarın. Bol bol hava akımları ve güneş alacağı bir pencerenin yanında tutun. İlkbahardan sonbahara kadar bitki besini verin (şimdilik, bu yıl yeni toprakta bitki besini vermeyin).
3 yıl önce para ağacı aldım. büyümesi yaprak gelişimi çok iyiydi. 1 ay kadar önce gelişimi için toprak değişimi yaptım. 2 hafta geçmeden eski canlı görünümü gitti. kenarlarından uç kısımları hariç sararma var ve gün geçtikçe artıyor. Ne yapmalıyım? Toprakta mı yoksa sulamamda mı sıkıntı var? Bugüne kadar böyle bir şey olmamıştı.
***
Toprak değiştirirken köklerin tamamını eski topraktan arındırmak genellikle bitkileri mahveder. Köklerin en az yarısının eski toprağa tutunmuş olması gerekirdi. Her tür bitkide toprak değiştirirken buna dikkat edin. Veya belki de yeni toprağı bitkiyi zehirliyor, çürütüyor olabilir. Yukarıdaki toprak tarifimi okuyun.
Para ağacı çiçeğimi bir hafta su da beklettim. Altında beyaz beyaz kökler oldu. Sonra biraz büyük bir saksıya ektim. Toprağı iyice suladım. İki üç gün sonra yaprakları içeri doğru kıvrılmaya başladı. Sorun nedir?
***
Kökler toprağa adapte olmamış ve bozulmuşlar. Zaten bu durumlarda genellikle toprak kökleri yakıp çürütür. Size tavsiyem hiç vakit kaybetmeden topraktan söküp kök kısmını iyice yıkayın. Sonra yine suda bekletin. En fazla 10 gün bekletin ve bu sırada köklenme başlamasa bile şu şekilde devam edin: Toprak karışımı aynen yukarıda tarif ettiğim gibi olmalı. Kuru değil, ıslak değil, orta nemlilikte olsun. Bu toprakla saksıya ekin ama sulamayın. Bitkiyi saksısıyla beraber şeffaf bir naylon torba içine koyup torbayı hiç hava almayacak şekilde bağlayın. Bu sayede kökler toprağa bağlanır veya kök yoksa bile yeni kökler çıkacaktır. Başta suda bekletirken köklenme oldu ise sadece 8 gün kapalı bekletmek yeterli. Sonra açığa çıkarıp sulayın. Köksüz idiyse iki hafta beklettikten sonra açığa çıkarıp sulayın.
Pachira para ağacı çiçeğimin bütün yaprakları döküldü. 2,3 aydır dalları kurudu. Canlılık yok. Ne yapmalıyım? Bir türlü bu çiçeğe bakamıyorum. Geçen sene de almıştım o da kurudu ama hala saksısında. Onu da kurtarma şansı olur mu? Acaba ne yapmalıyım? Saksıdan çıkarıp suda mı bekleteyim? Ya da yukarıda dediğiniz gibi saksıdan çıkarıp 2 gün dışarda bekletip yeni bir toprak ponza karışımına mı dikeyim?
***
Evinizin hava akımları, güneş gibi şartları uygun değilse hiç uğraşmayın. Her bitki her eve uymaz. Sıraladığınız seçeneklerden hangisi aklınıza yatıyorsa onu deneyin. Güneş ışınlarından ısınacağı, bol bol ılık hava akımları alacağı bir pencere yanında tutma imkanınızın olması şart. Ayrıca toprak karışımının aynen tarif ettiğim gibi olması gerekiyor.
Öncelikle yardımlarınız için teşekkür ederim. Saksıdan çıkardım kökleri kurumuş değil gibiydi nemli zarar vermemek için toprağı hafif silkeledim kökleri direkt çıkartmadım. Bu şekilde balkona serdim güneş alıyor doğu cephe balkon. Burda 3 gün bekletcem. Sonra ponza karıştırıp saksıya alıcam. Acaba hep balkonda mı bıraksam onu da sormak istedim. Güneş alan camlı balkon komple.
***
Kökleri açıkta güneş altında bekletmek yanlış. Açık hava iyi. Ama bütün bu yapacaklarınız işe yarar mı, bilemem. Şansınıza kalmış. Sonrasında ise, salon bitkileri salonlar içindir. Balkonda bırakmayın. Zaten kış soğuklarına dayanamaz. Belki bu ayın sonuna kadar balkonda püfür püfür esintili yerde tutmanız iyi olur. Ekim ayı girince havaların daha fazla serinlemesini beklemeden içeri alın. İçeride direkt güneşten ısınacağı bir pencere kenarında tutun.
Benim para ağacımın yaprakları gelişigüzel bir şekilde dökülüyor. Sanki yanıyor gibi. Birkaç gün arayla yapraklar birer birer gidiyor. Sürekli ve bütün bir dökülme söz konusu değil. Toprak dediğiniz gibi süzek ve havadar. Nem ihtiyacı için misketleri geniş bir kaba koyup nem sağlıyorum. Cam önünde sabah güneşi alıyor. Sulamada alttan su çıkıyor. Bu durumda endişelenmem gereken bir şey var mı?
***
Toprak süzek ve havadar olsa bile, yine de içini bilemezsiniz. Şimdi artık bitkileri önce sünger gibi bir şeyde köklendiriyor, sonra saksıya toprakla o sünger ile yerleştiriyorlar. Bunu yapmalarının sebebi galiba bitkiler evlerde yaşayamasın, insanlar sürekli yenisini alsın diye yapıyorlar. Siz en iyisi toprak iyice kurumadan sulamayın. Üst yüzey kupkuru olsa bile birkaç santim eşeleyip kontrol edin. Biraz daha aşağısı da, kupkuru olması gerekmez, yeterince kurumuşsa o zaman bol bol su dökerek, adeta toprağı yıkıyarak sulayın. Yaprakları sık sık (haftada en az bir defa) ıslak bezle silin. Hemen sonrasında pencereyi açarak temiz esinti almasını ağlayın.
Para ağacımın yaprak dökülmesi durmadı. Sabah toprağından çıkardım. Kökler kısacık. Uzun uzun kökleri yok..
***
Siz aldığınız zaman heniz ince kökleri gelişim halindeymiş ama yanlış şartlar yüzünden erimiş gitmişler. Şimdi kısa kalın köklerini iyice tertemiz yıkayın ve açık havada gölge bir yerde 8-9 gün açıkta bırakın. Sonra gerektiği gibi bir toprak karışımı yapın ve zor sığacağı küçük bir saksıya dikin. Güneşten iyice ısınacağı bir pencere önünde tutun. Şimdiye kadarki yanlış toprakta zehirlenip ölmemişse bu sayede her yerinde filizlenmesi lazım.
Dediginiz gibi yapayim sanirim yazmadim yukaridan minik minik yapraklar cikartiyor. dediginiz sekilde yapmam uygun olur mu? Koku dahil boyu 44 cm. Odunsu kisim, kokunden itibaren 25cm.
Odunsu kisim,kokunden itibaren 25m…
***
Yeni yaprakların çıktığına büyümekte olduklarına eminseniz hiç rahatsız etmeyin. Bu durumda sadece sulamaları sadece toprak kupkuru oldukça yapın. Korkmayın bundan hiçbir şekilde zarar görmez.
Para ağacımın çok güzel yaprakları varken bir anda bütün yaprakları aşağıya doğru küsmeye başladı. 2 yıldır yeri ve sulama şekli hiç değişmedi oysa ki . Yanında bir tane daha var o capcanlı durmaya devam ediyor. Ne yapmamı önerirsiniz?
***
Kökler çürümeye başlamış. Acilen söküp kökleri yıkayın ve fazla kökleri kesin. Yoksa çürüme hızla ilerleyip bitkiyi tamamen çürütür. Sonra açıkta kuru halde 8-10 gün bekletin. Daha sonra aynen yukarıda tarif ettiğim gibi yeni bir toprak karışımı yapın ve ona dikin. Sulamaları toprak kupkuru olmadan yapmayın. Ayrıca şu sayfayı mutlaka okumanızı tavsiye ederim: https://azbitki.com/yaygin-ve-oldurucu-sulama-hatasi/
Daha yeni aldığım para çiçeği 1 haftada yaprakları sarardı. Daha saksıyı değiştirmedim.
***
Hep böyle oluyor. Çiçekçilik sektöründe haksız kazanç çağını yaşıyoruz. Bunları kuru halde gayet ucuz fiyattan ithal ederler. Sonra saksılara dikerler. Sıcak seralarda kök geliştirmeden önce hızlıca yapraklanınca hemen satışa çıkarıyorlar. Ayrıca, kullandıkları toprak bu bitkiye hiç uygun değil. Siz şimdi topraktan çıkarın. Dip kısmını iyice yıkayın. Kuru halde bir köşede dursun. Aynen yukarıda tarif ettiğim gibi bir toprak karışımı yapın ve ona dikin. Saksısının güneş ışınlarıyla ısınacağı bir pencere yanına koyun. Evin sıcaklığı yeterliyse güneşin de etkisiyle kısa sürede yeni yapraklar verecektir.
Yeni aldığım pachira canlı güzel görünüyor fakat resimdeki gibi örgülü değil. 30-40cm boyunda gövdeleri tepesinden biraraya toplayıp bağlamışlar. Örgülü olması için ne yapılmalı? Pachira saksıde çiçek açar mı?
***
Örgülü olması bu bitkinin doğasında yok. Nasıl beceriyorsa örgülü yapıyorlar. Biz yapamayız. Saksıda asla çiçek açmaz. Kendi ana vatanında doğal yaşam alanlarında yeterince büyüyünce çiçek açarlar.
Para ağacım için dediklerinizi yaptım. Sulamasına dikkat ettim. Saksısının güneşte ısınmasını sağladım. Yapraklarının altını üstünü siliyorum. Sürekli hava almalarını sağlıyorum. Ayda bir bitki besini veriyorum. Büyüyor, yeni yaprak veriyor. Ama hala yapraklardaki uç kurumalar ve yaprakların yüzeylerinde kurumuş gibi lekeler, delikler gitmedi. Problem nerede anlayamadım.
***
Eskiden olmuş hasarlarda hiçbir düzelme olmaz (çünkü bitkiler bozulmuş yapraklarını tedavi edemiyor, iyileştiremiyor). Yeni gelişen yapraklarda eskisi gibi hasarlar oluşmuyorsa her şey yolunda gidiyor demektir.
Aldığım para ağacının toprağı ve saksısı iyi görünüyor. Hiç değiştirmesem bir iki sene idare eder mi?
***
Bilmiyorum. Yani nasıl bir toprak kullanmışlarsa, ve evinizin şartlarının uygun olup olmama durumu ne ise, bütün bunlara göre durum değişir.
Benim para ağacımın yeni çıkan yaprakları sararıyor ama aynı anda yeni yapraklar geliyor. Neyi eksik yapıyorum da yaprak döküyor?
***
Bu problem büyük çoğunlukla ışığın çok yetersiz olduğu yerlerde görülüyor. Işıkta sorun yoksa örümcek bit sorunu vardır. Ve son olarak, toprakta tuz problemi yine bu tip sorunlara yol açar.
Para ağacına baktım bit falan göremedim. Güneş geliyordu dediğiniz gibi. Peki problem ne?
***
ışık problemi yok. Yeni gelişimler gösterdiğine göre havadarlık tamamıyla yeterli demektir. Büyüteçle güneşte incelediyseniz ve örümcek bit olmadığından eminseniz o halde geriye tek sebep kalıyor: Kesin olarak tek sebep topraktan aldığı zararlı maddelerdir.
Benim pachira ağacım gayet sağlıklı. Yeni sürgünler de veriyor. Toprağında pomza karışımı var. Temiz hava alabileceği bir yerde duruyor ama yeni fark ettiğim bir şey var bazı yaprakları kapanmaya başladı (yeni çıkan dalları gibi). Ve bazı dalları yere doğru eğildi. Ne sorunu olabilir?
***
Bir sıcak bir soğuk olan odalarda ıslak toprak soğukta kökleri çürütür. Bundan dolayı yaza kadar sakın toprak adam akıllı kurumadan sulamayın. Şimdi anlattıklarınıza göre bir kısım kökler çürümüş. Sürekli ıslak kalan toprakta, yani kurumasını beklemeden tekrar tekrar sularsanız köklerde çürüme hızlanacaktır.
Para ağacı alırken nelere dikkat etmeliyiz?
***
Almamaya dikkat edin. Şaka değil gerçekten almayın diye tavsiye ediyorum. Çünkü birkaç yıldır görüyorum ki kim alsa yaşatamıyor. Komşularımda da öyle gördüm. Ne yaptılarsa kurtaramadılar. Tabi bana sormazlar, sormasalar bile benim verdiğim tavsiyeleri kaale almadılar.. sakalım yok ki sözüm dinlensin. :) Ben de ısrarla aman şöyle yapın aman böyle yapın diye peşlerine düşmedim. Kısaca şunu tavsiye ederim: Sadece temmuz başında alın ve alınca hemen toprağından kurtarın. Yukarıda tarif ettiğim gibi bir toprak karışımına ekin ve yine yazı içinde anlattığım şartlara göre en iyi yerde konumlandırarak doğru bakımını yapın.
Toprakta ve evde sürekli sinekler uçuşuyor. Ne yapabilirim?
***
Toprak kuruyunca sulamayıp 10-15 gün kuru bekletin. Böylece yok olurlar.
Para ağacının yaprakları neden sararıp dökülür? Daha önce bu kadar yaprak sararıp dökülmüyordu. Ta ki bu yıl toprağını değiştirene kadar. Sonra büyüyen filizleri durdu gelişmiyor. Çok büyümüştü çok iyi bakıyordum. Çok sık da su vermiyorum toprak kurumadıkça. Kuruyacak diye çok korkuyorum.
***
Yerini değiştirdiyseniz yer değiştirmek genellikle kötü etki ediyor. Bitkileri sevdiği yerden birkaç dakikalığına bile ayırmamak lazım. Veya yeni toprağı zarar vermiştir. Yukarıda tarif ettiğim gibi toprak karışımı yapmanız gerekirdi. Ve aklınızda bulunsun, sağlıklı bitkileri daha büyük saksıya alırken köklerini eski toprağından arındırmayın. Yoksa açığa çıkmış olan kökler yeni toprakta yanıp çürüyor ve güzelim bitki mahvolup gidiyor. Çok sık görülen ciddi bir problemdir. Saksı değiştirirken köklerin en az üçte biri mutlaka eski toprağına bağlı olmak zorunda.
Evet çok doğru söylüyorsunuz toprağını değiştirirken birden çıkarınca eski toprağı döküldü. Ne yazık ki şimdi sararma çoğu yaprağını sarmış durumda örgülü olan dallarının da ikisi kurumuş yeni farkettim kurtarma ihtimali yok mu peki?
***
Yok gibi bir şey. Çürüme devam edecektir. Acilen topraktan söküp kökleri varsa çoğunu kesin ve iyice yıkayın. Sonra 15-20 gün kadar açıkta bekletin ki çürüme tamamıyla durabilsin. Daha sonra kuru toprağa ekin ve ilkbahara kadar sulamayın.
Para ağacı için çiçekciden sizin dediğiniz gibi torflu toprak istedim. Üzerinde torf yazmıyor adama sordum ısrarla torflu toprak dedi. Para ağacını içine ektim daha önce ki topraklar gibi değil suyu emmiyor toprak üstünde döktüğüm su aynı şekilde duruyor. Ne yapmalıyım para ağacımın yaprakları 2 3 tane kaldı hepsi dökülüyor. Ya da bu torflu toprağı nereden bulabilirim?
***
Sadece torf kullanmak pek sağlıklı olmaz. Yazı içinde tarif ettiğim gibi en iyisi 3 ölçü torf + 2 ölçü ponza taşı + 1 ölçü iri taneli (3-4mm) temiz dere kumu ile karışım yapmanızdır. Size torf diye satılan şey hindistancevizi torfudur ki tam anlamıyla bela bir madde. Bir kere bayatlarsa artık su emmez olur. Gereken torftan bulamazsanız tarif ettiği karışım içinde torf yerine arazi toprağı kunlanabilirsiniz.
Para ağacım salonda dururken guzel gelisim gösteriyordu ben saksisini büyütüp cam balkona aldim gelisimi durdu ve yeni cikan yapraklari hariç digerleri sararmaya başladı ne yapabilirim?
***
Yani sıcak yere alışık bitkiyi kış içinde balkona çıkardınız öyle mi? Bir de kökleri rahatsız etmişsiniz. Soğukta yeni toprağın da etkisiyle köklerde hemen çürüme başlar. Felaket bir yanlış yapmışsınız. Şimdiden itibaren mayıs ortasına kadar kupkuru toprakta bekletmeniz lazım ki çürüme tamamıyla dursun.
Pachira bitkimin bir dalında çürüme var. 2cm yumuşamış ve rengi kararmış, küflenmiş gibi. Normalde yeni çiçek de verdi küflenen o yerin hemen altındaki boğumdan. Acaba ne yapmam gerek?
***
Mayısa kadar toprağı kupkuru hale gelmedikçe sulamayın. Bahsettiğiniz problemin sebebi yanlış toprak, güneşsizlik ve hava akımlarının yeterli olmamasıdır. Küflü kısmı kazırcasına ıslak bezle silin. Sonra üzerine toz kükürt sürün. Bir ay sonra ne yapacağınız belli olur. O kısım sağlamlaşırsa sorun yok. ama hiçbir düzelme olmazsa oradan kesmeniz lazım. Kestiğiniz zaman ilkbaharda havaların iyice ısındığı zamana denk gelmeli ki açık pencere ile bol bol hava akımları sağlayabilesiniz. Kesik yerler rüzgar almalı. Yoksa hastalıklanma olur.
Toz kükürtü nereden bulabilirim ya da toz kükürt yerine başka bir şey var mıdır aynı görevi görecek?
***
Kükürt belki nalburlarda bulunabilir. Tarçın tavsiye edenler var ama pek bir işe yaramaz. En etkilisi Topas adlı ilaçtır. Zirai mücadele ilaçları satılan yerlerde bulunur. Sizin orada varsa kükürdü de onlara sorabilirsiniz.
Bitkimin bazı yapraklarında kahverengi lekeler oluşmaya başladı nedeni nedir acaba? Toprağı verdiğiniz bilgilere göre, iyi temiz hava ve gün ışığı alıyor. En son toprağınıda ağustos da değişmiştim. Saksısıda üretim saksısından bir boy büyük.
***
Toprağının sürekli sırılsıklam ıslak kalmasından olabilir. İyice kurumadıkça asla sulamayın. Ayrıca yapraklarda bit var mı diye büyüteçle inceleyin.
Para ağacımin hala yaprakları dökülüyor ama üsten de aynı şekilde yaprak veriyor. Bir saksıda iki dal, birinde hiçbir problem yok büyüyor, hatta diğerinden küçük üsten yaprakta veriyor ama diğeri uzun olmasına rağmen yeni yaprak vermesine rağmen yaprakları sararıyor ve düşüyor. Topraği dediğiniz gibi toprak. Esinti, sulaması dediğiniz gibi. Sabah güneşi alıyor. Defalarca yazınızı okudum. Soruları okudum. belki bir sey atladım, belki sorulardan cevap bulurum diye ama bir türlü sebebini anlayamadım.
***
Demek ki köklerinin güç toplamasında problem var. Havalar ısındığına göre, şiddetli yaz sıcakları gelmeden önce bugünler ve önümüzdeki haftalar tam sırasıyken şuradaki talimatları aynen uygulayın: https://azbitki.com/maden-suyunun-ev-bitkilerine-faydasi
Para ağacım için dediğiniz programı uyguluyorum. bildiğiniz çiçek coştu. inanın çok mutlu oldum. Biz nasipse bu yaz Mardin’den taşınıyoruz. Taşınmadan çiçeklerini iyice güçlendirmek istiyorum. Çünkü gittiğim yere uyumu, hava değişimi falan beni biraz düşündürüyor.
***
Bir şey yapmanıza gerek yok. Sadece taşınma esnasında toprakları kuru olsun. Taşında esnasında ve özellikle de hava değişiminde toprak ıslaksa çürüyüp ölme riski var. Yeni mekan şimdikine göre daha serin olacaksa o zaman yeni mekanda on gün kadar kuru toprakta beklemelerinde yarar var. Veya en azından bir hafta.
Peki torfun içeriği nasıl olmalı, paketlerin üzerine hep 4 karışımlı 6 karışımlı vs. Yazıyor. Nasıl torf almalıyım?
***
Bu sorunuzun tam ayrıntılı cevabı şu sayfa: https://azbitki.com/salon-bitkilerine-torf-toprak
Merhaba,pachira çiçeğimin yaprakları sağlıklı gibi görünüyor ama bir süre sonra bazılarında uçlardan sararma başlıyor.Bu sabah yapraklarına biraz su fısfısladım. Akşam üzeri tekrar baktığımda üst dallarda birkaç su damlası gördüm. Elimle almak istediğimde yapışkan ve tatlı bir sıvı olduğunu farkettim. Ne olabilir?
***
Yapraklara kesinlikle su fısfıslamayın. Her türlü probleme neden olabiliyor. Yapraklardaki tatlı sıvı yaprak bitleri yüzünden olur. Bunun sebebi ise gereken bakımı, temizliği yapmamanız. Mesela haftada bir defa yaprakların alt ve üst taraflarını, yaprak saplarını, dalları ve ana gövdeyi ıslak bezle güzelce silerek temizlemeniz gerekir. Sürekli yapsaydınız yapraklarda hiçbir sorun çıkmazdı. Bundan sonra hiç ihmal etmeden yapın. Hatta şimdiki yaprak bitlerinin yok olması için, 2 hafta boyunca her üç günde bir silin. Daha sonra haftada bir defa devam edersiniz. Su fısfıslamak hiçbir işe yaramadığı gibi esintisiz kapalı odalarda yapraklara ciddi zarar veriyor.
Merhaba, pachira yapraklarında yeni filiz veren ve daha açamadan yumuşamış kalmış yaprağı var. Yeni filizler çıkmaya çalışıyor. Yaprakta bu yumuşamış sönmüş görüntü neden olur?
***
Bu tip problemler genellikle ya yanlış topraktan ya da gereğinden büyük saksılarda fazla toprakta köklerinin boğulması, rahatsız olması yüzünden olur. Serin mekanlarda veya havasız mekanlarda toprağının hiç kurumayacağı şekilde sürekli gereksiz sulamalar yapmak da tehlikeli. Yukarıdaki bilgileri okuyarak ne gibi hatalarınız var anlayabilirsiniz.
Odunsu gövdeye sahip para çiçeğimin yaprakları 2 ay önce buruşmaya başlamıştı. haftada 2 sulama yapıyordum. Gün ışığı alan bir odada ve ceyranda kalmıycak şekilde hava alan bir odada bakıyordum. 10 günlük komşuya bıraktım ve sulaması 2 günde 1 oldu. Ondan sonra bir anda tüm yapraklar döküldü. Ben sürekli okuyorum, izliyorum nasıl kurtarabilirim diye. Önce komple topraktan çıkartıp kaktüs toprağına diktim. Çünkü saksı değiştirdiğimde normal bir toprak kullanmıştım. Şimdiki toprağım güzel aynı anlatılanlar gibi. Sonra odunsu gövde sağlam ama üstteki dallardan budama yaptım. Çünkü tüm yapraklarım dökülmüştü. Bunda doğru mu yaptım bilemedim. Ve balkonuma koydum. Balkonum açık balkon ve 4 den sonra güneş alıyor. 1 saat falan direk güneş geliyor 5 gibi. Bu şartlar uygun mudur acaba kurtarabilmek için? Köküne baktım kökü vardı ama çürüyüp çürümediğini anlamadım. Öyle sarı kök yoktu. Dallardan çoğaltman için diktiğim dalları gölgede mi tutmam lazım bu kök alma sürecinde?
***
Gerekmediği halde düzenli sulama programı yapmak, yani illa haftada iki defa sulayacağım diye devam etmek bitkilere genellikle fena halde zarar veriyor. Toprağı kontrol etmeniz lazım. Epeyce bir kuruma varsa o zaman sulayın. İzmir iklim şartlarında yaz boyu dışarıda tutmak iyi gelir mi bilmiyorum. Çünkü pachira gibi bazı bataklık bitkileri ve bazı yağmur ormanı bitkileri buraların şiddetli sıcaklarında havanın nem oranı yeterli gelmediği için o bitkiler dışarıda perişan oluyor. Pachira için de aynı mıdır, denemediğim için bir ey diyemem. Yine de dışarıda tutmayın diye tavsiye ederim. Ev için hava nemliliği fazlasıyla yeterli oluyor. Hava akımları da yeterli olması lazım. Ve bir parça sabah güneşi veya akşam güneşi.
Para agacimda özellikle uç noktalarinda damlaciklar oluşuyor ve bal kıvamında tadında oluyor. Bu durum neden oluyor?
***
Salon bitkilerinin birçoğunda görülen bir şey. Her bitki yapraklarından terlemeyle su kaybeder. Fakat ev içlerinde, çok sıcak olmayan zamanlarda yapraklardan çıkan su zerreleri anında havaya karışmaz ve birleşip aşağı kayarlar. Böylece yaprak uçlarında damlalar görürüz. Ben tatlarına bakmadım o konuda bir şey diyemem. Ama tatlı olmaması gerekirdi. Yani tatlı ise, fotosentez ile üretilen şekerli besinlerin dışarı sızdığı anlamına gelir. Bu ise genelde yaprak bitlerinin ısırıkları sonucu olur ve tehlikelidir. Çünkü şekerli sıvı hemen silinmezse temizlenmese önce bakterileşme sonra mantar hastalıkları oluşur ve yapraklar hızlıca bozulur. Yapraklarda bitlenme var mı kuvvetli ışıkta büyüteçle inceleyin. Varsa ilaçlamanız gerekiyor.
Bir hafta önce para ağacı aldık.Toğrağının yarısı kuruydu. Eve gelir gelmez suyunu verip fazla suyunu da alıp bir pencerenin önüne konumlandırdım (tül perde sayesinde doğrudan güneş ışığı almıyor). Ancak geldiğinde açık ve canlı halde olan yaprakları gün geçtikçe kapanmaya, küsmeye ve aşağıya doğru eğilmeye başladı(özellikle taze ve yeni açılan yapraklar) Ortam değişikliğinin bir sonucu mu yoksa bitkim hasta mı bilmiyorum. ne yapmalıyım?
***
Çok yanlış bir zamanda salon bitkisi almışsınız. Bunlar sıcak seradan sonra daha serin ortamlara geçince ve toprağı ıslak ise kökler eriyip çürümeye başlıyor. Yapacak bir şey yok. Toprak adamakıllı kupkuru olsa bile sulamayın. İyice kurusun. Yoksa çürür. Sonra serin bir odada kuru toprakta mayısa kadar dursun. Pachira bitkisi bu şekilde kuru beklemeye uyumludur. Mayısta güneş ışınları ile ısınacağı bir pencere yanına koyup sulamaya başlayın. Sıcaklık yeterliyse hızlıca filizlenmeye başlar. Bir daha yeni bir salon bitkisi alacaksanız haziran sonu – temmuz sonu arasındaki dönemde alın.
Para ağacımın yapraklarında minik sarı lekeler ve taze sürgüb ve yaprak saplarında ballar (yapışkan şeffaf reçineler) var nasıl kurtarabilirim?
Yaprak bitleri öyle yapıyor. Bitleri daima temizlemelisiniz. Güneş altında büyüteçle dikkatle bakarsanız mini bitleri göreceksiniz.
Para ağacım çok güzel yaprak çıkarıyordu. fakat gövdesinin renginin koyulaştığını fark ettim. Maalesef dip kalın kısmı yumuşamış ve bastırınca içinden su çıkıyor. Gövdedeki o yumuşak kısımları kesip atsam çiçeğimi kurtarabilir miyim? Sonrasında cevaplarda yazdığınız gibi 1 hafta açıkta bekletsem hatta havalar ısındığı için bu bir hafta balkonda açık havada ama direkt güneş almayan bir kenarda bekletsem daha mı iyi olur?
***
Evet öyle yapın ama dışarı çıkarmayın. Salon bitkilerini dışarıda tutmak iyi olmaz. Ayrıca güneşten korumamalısınız.
çiçeğim 2,5 seneden beri çok güzel büyüyordu. hiç sorun yoktu. hatta son zamanlarda yaprakları çok irileşmiş ve bollaşmıştı. 1,5 ay önce ofisimizi taşıdık. çiçeğimin bir anda yaprakları sararmaya ve dökülmeye başladı. Ofis güneş almıyor ve klimalı. Ofisteki yerini sevmedi diye daha aydınlık ama yine maalesef güneş almayan bir yere taşıdım ama orada sararma daha da hızlandı. bu nedenle son çare eve getirdim. Günde birkaç saat güneş alan aydınlık bir yere konumlandırdım. ancak yaprak sararmaları halen sona ermedi. Yapraklarının yarısını kaybetti. Kökler halen sert, yumuşama yok. sulamayı da bıraktım. Yapmam gereken başka bir şey var mı? Çiçeğim kurtulur mu?
***
Yukarıda tarif ettiğim gibi bir toprak hazırlayın. Daha küçük bir saksıya bu yeni toprakla yeniden ekin. Çok fazla havadar (esintili, rüzgarlı) bir yerde tutun. Bu sayede köklerine can gelir ve kurtulur.
Maalesef ki yaprakları sarardı, aşağı saldılar kendilerini. Çıkardım toprağından, fazla sulama sebepli olmuş, çok net. Bir kaç gün nemini alsın diye gövde ve köklere kağıt havku sarıp açıkta bıraktım. Tüm dal ve yaprakları kestim, gövde kaldı ama yumuşak ve su veiyor gövde. 1 hafta kadara açıkta tuttum, son 2 gün peencere kenarı, az da güneş, kurusun diye. Bugün havalandırılmış çok az nemli toprağa ektim, umarım kurtarırım, çok üzüldüm, kıymetlimin hediyesi, evimin güzel kızı o benim.